၂၀၀၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ me ဆိုတဲ့ ပို႔စ္ေလးနဲ႔ စတင္ခဲ့တဲ့ ေတြးမိေတြးရာ ေရးမိေရးရာ ဘေလာ့ေလးဟာ အခုဆိုရင္ ၉ ႏွစ္ ျပည့္ခဲ့ပါၿပီ။ ၉ ႏွစ္တာ သက္တမ္းတေလွ်ာက္ ေရးခဲ့တဲ့ ပို႔စ္ေပါင္း ၇၁၃ ပုဒ္ထဲမွာ ကဗ်ာ၊ ပံုျပင္၊ အက္ေဆး၊ ခံစားမႈစာစု၊ ခရီးသြားမွတ္တမ္း၊ အေတြးအပိုင္းအစ၊ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာေတြ အျပင္ ေရွးျမန္မာ ကဗ်ာေတြ၊ အခါႀကီး ရက္ႀကီးနဲ႔ သမိုင္းဝင္ေန႔ေတြ၊ ဘာသာေရးေတြ၊ မွတ္ဖြယ္မွတ္ရာေတြ၊ ကိုယ္ႏွစ္သက္တဲ့ စာေတြ စံုစီနဖာ တင္ခဲ့ပါတယ္။ ေရးခဲ့တဲ့ ပို႔စ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဝဖန္ တိုက္ခိုက္ ထိုးႏွက္ၾကတာေတြေရာ၊ ေျမွာက္ပင့္ အားေပး ခ်ီးက်ဴး ၾကတာေတြေရာ ရွိခဲ့တယ္ ဆိုပါေတာ့။
.
.
အဲဒီတုန္းက ဘေလာ့ေက်းဇူးေၾကာင့္ ေန႔တိုင္း စာေရးျဖစ္ခဲ့တယ္။ စာေတြပိုဖတ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဘေလာ့ဂါအခ်င္းခ်င္း ရင္းႏွီးခင္မင္ခြင့္ ရခဲ့တယ္။ သူ႔အျမင္ ကိုယ့္အျမင္ ဖလွယ္ခြင့္ ရွယ္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ ကိုယ္မသိေသးတာေတြ ပိုသိလာခဲ့တယ္။ ကမၻာအရပ္ရပ္က အသိပညာ ဗဟုသုတေတြ ရခဲ့တယ္။ ဘေလာ့ေရးခဲ့တဲ့ ေရွ႕ပိုင္းႏွစ္ေတြမွာေတာ့ “ဘေလာ့ဟာ ဘဝ” လို႔ ဆိုရေလာက္ေအာင္ ဘေလာ့ေၾကာင့္ ဘဝအစိတ္အပိုင္းတခ်ဳိ႕ ေျပာင္းလဲခဲ့တယ္။ ဘေလာ့ကို ခင္တြယ္ခဲ့သလို ျမတ္ႏိုးစြာလည္း ဖက္တြယ္ခဲ့တယ္။ ကိုယ့္ဘေလာ့ကိုယ္ နာက်င္စြာ ပိတ္ခဲ့ရဖူးသလို ... ဘေလာ့ေရးတာဟာ ျပစ္မႈတခု က်ဴးလြန္မိသလိုလည္း ခံစားခဲ့ရဖူးတယ္။ ဘေလာ့ေၾကာင့္ အေကာင္းေရာ အဆိုးပါ စံစား ခံစားခဲ့ရတာကိုး။
.
.
ဘေလာ့ စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ သိကၽြမ္း ခင္မင္ခဲ့ရတဲ့ မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ အျပင္မွာ ေတြ႕ဆံု ရင္းႏွီးခြင့္ရတာဟာလဲ ဘေလာ့ေက်းဇူးပါပဲ။ ဒီလို မိတ္ေဆြေတြရဲ႕ ေဖးမ ကူညီမႈေတြရတဲ့အခါတိုင္း မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ အတူ ဘေလာ့ကိုပါ ေက်းဇူးတင္မိတယ္။ ဘေလာ့ေၾကာင့္ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းေတြနဲ႔ ၾကံဳ ဆံုရတာ မဟုတ္လား။
.
.
ခုေတာ့လည္း ဘေလာ့ကို ဘဝ လို႔ မဆိုခ်င္ေတာ့ေပမဲ့ ဘေလာ့ကို ဘဝထဲကေတာ့ ထုတ္မပစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဘေလာ့မွာ တင္ခဲ့တဲ့ စာစုေလးေတြ မဂၢဇင္းစာမ်က္ႏွာေပၚ တခါတရံ ပါလာတဲ့အခါ … ကိုယ့္ဘေလာ့မွာ ကိုယ္ ဖတ္ရသေလာက္ ရင္မခုန္ေတာ့တာ အမွန္ပါပဲ။ ဘေလာ့ေခတ္ဦးကဆို ပို႔စ္တပုဒ္တင္တာနဲ႔ ကိုယ့္စာကို ဘယ္သူေတြလာဖတ္ၿပီလဲ၊ ဘာေတြမွတ္ခ်က္ေပးသလဲ … ရင္ခုန္စြာ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ရတဲ့ အရသာက ေအးစက္စက္ စာမ်က္ႏွာေပၚက ပံုႏွိပ္စာလံုးေတြကို ျမင္ရတဲ့ အရသာထက္ ပိုသာခဲ့တယ္။
.
.
.
ဘေလာ့ေတြမွာ သမိုင္းရွိခဲ့တယ္၊ ဘေလာ့ေတြကို ဖန္တီးတဲ့ ဘေလာ့ဂါေတြမွာလဲ သမိုင္းကိုယ္စီနဲ႔ေပါ့။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လပိုင္းတုန္းက ေနဘုန္းလတ္ ေမြးေန႔မွာ ထုတ္ေဝတဲ့ မွ/သို႔ ေနဘုန္းလတ္ စာအုပ္မွာဆိုရင္ ျမန္မာဘေလာ့ေတြရဲ႕ သမိုင္းကို ခပ္ပါးပါး ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ သမိုင္းတခုရွိခဲ့ဖူးတဲ့ ဘေလာ့ေတြရဲ႕ က႑ဟာ ဆယ္စုႏွစ္ တခုမရွိတရွိ အခ်ိန္မွာပဲ တျဖည္းျဖည္း မွိန္ပ်လာခဲ့ပါၿပီ။ ခုခ်ိန္ထိ ဘေလာ့ကို သံေယာဇဥ္တႀကီး တစိုက္မတ္မတ္ ေရးသားေနၾကဆဲ ဘေလာ့ဂါေတြ ရွိသလို ဘေလာ့ကို လံုးဝေက်ာခိုင္းသူေတြ၊ တခါတရံမွ ဘေလာ့ဆီ ေရာက္လာသူေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္လည္း အေၾကာင္းျပခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဘေလာ့နဲ႔ ပူးတံု ခြါတံု ျဖစ္ေနဆဲပါပဲ။
.
ဘေလာ့ေတြမွာ သမိုင္းရွိခဲ့တယ္၊ ဘေလာ့ေတြကို ဖန္တီးတဲ့ ဘေလာ့ဂါေတြမွာလဲ သမိုင္းကိုယ္စီနဲ႔ေပါ့။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လပိုင္းတုန္းက ေနဘုန္းလတ္ ေမြးေန႔မွာ ထုတ္ေဝတဲ့ မွ/သို႔ ေနဘုန္းလတ္ စာအုပ္မွာဆိုရင္ ျမန္မာဘေလာ့ေတြရဲ႕ သမိုင္းကို ခပ္ပါးပါး ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ သမိုင္းတခုရွိခဲ့ဖူးတဲ့ ဘေလာ့ေတြရဲ႕ က႑ဟာ ဆယ္စုႏွစ္ တခုမရွိတရွိ အခ်ိန္မွာပဲ တျဖည္းျဖည္း မွိန္ပ်လာခဲ့ပါၿပီ။ ခုခ်ိန္ထိ ဘေလာ့ကို သံေယာဇဥ္တႀကီး တစိုက္မတ္မတ္ ေရးသားေနၾကဆဲ ဘေလာ့ဂါေတြ ရွိသလို ဘေလာ့ကို လံုးဝေက်ာခိုင္းသူေတြ၊ တခါတရံမွ ဘေလာ့ဆီ ေရာက္လာသူေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္လည္း အေၾကာင္းျပခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဘေလာ့နဲ႔ ပူးတံု ခြါတံု ျဖစ္ေနဆဲပါပဲ။
.
တကယ္ေတာ့ ေခတ္ဦးပိုင္း ျမန္မာျပည္ကဘေလာ့ဂါေတြဟာ ဘေလာ့ကို လြယ္လြယ္ကူကူ ေရးခဲ့ရတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ နည္းပညာအခက္အခဲအျပင္ ခပ္ေႏွးေႏွးအင္တာနက္ရယ္၊ ပိတ္ဆို႔ထားလို႔ ေက်ာ္ရ ခြရတာေတြရယ္ေၾကာင့္ အလြန္စိတ္ရွည္စြာ ေရးခဲ့ၾကရတာပါ။ အဲဒီလို ဘေလာ့ေရးသား ေနၾကသူေတြဟာ ဝါသနာအရ ေရးေနၾကတာမို႔ ဘေလာ့ေရးတဲ့အတြက္ ဘာအက်ဳိးအျမတ္မွလဲ မရခဲ့ၾကပါဘူး။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာဆိုရင္ ဘေလာ့ေရးလို႔ မီလ်ံနဲ႔ခ်ီၿပီး ပိုက္ဆံေတြရတာမ်ဳိး ရွိတယ္လို႔ သိရတယ္။ ျမန္မာဘေလာ့ဂါေတြကေတာ့ ပိုက္ဆံရဖို႔ေနေနသာသာ ပိုက္ဆံအကုန္ခံ၊ အခ်ိန္အကုန္ခံ၊ တခါတရံ အဆဲခံၿပီး ဘေလာ့ေရးခဲ့ၾကရတယ္။
ခုခ်ိန္မွာေတာ့ ဒါေတြဟာ ပံုျပင္ဆန္သြားၿပီလား မသိပါဘူး။ ဘေလာ့ဆိုရင္ ခုေခတ္ အင္တာနက္သံုးသူေတြ သိပ္မသိၾကေတာ့ဘူး မဟုတ္လား။ အင္တာနက္ဆိုရင္ ေဖ့စ္ဘြတ္ေလာက္သာ သိတဲ့သူေတြ ဆိုတာလည္း ျမန္မာျပည္မွာ တကယ္ကို ရွိေနပါတယ္။ သူတို႔ကိုသြားေျပာရင္ ဘာလဲ ဘေလာ့ ... ဘာလဲ ဘေလာ့ဂါလို႔ ျပန္ေမးၾကမွာပဲ။ ဒီလိုနဲ႔ ေနာက္ထပ္ ဆယ္စုႏွစ္တခု ၾကာခ်ိန္မွာ ေဖ့စ္ဘြတ္ေရာ ရွိပါအံုးမလား။ ဘေလာ့ေရာ ရွိေနအံုးမွာလား။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ပါ ဒါေပမဲ့ ... တခ်ိန္က ဘေလာ့ဆိုတာ ရွိခဲ့ဖူးတယ္၊ ဘေလာ့ေခတ္ကို ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးတယ္၊ ကိုယ္တိုင္လည္း ဘေလာ့ဂါတေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္ ... ဆိုတာေလးနဲ႔တြင္ ေက်နပ္ေနရအံုးမွာပါပဲ။
ဘေလာ့ေရးသူ ဖတ္သူ အားလံုး ကိုယ္စိတ္ ခ်မ္းေျမ့ၾကပါေစ ... ။
***
ေမဓာဝီ
၃၁၊ ၾသဂုတ္၊ ၂၀၁၅
၁၃း၁၆ နာရီ
(စကၤာပူ စံေတာ္ခ်ိန္)