တေပါင္းလျပည့္ေန႔ … ။
မနက္ခင္းကတည္းက မိုးစက္ေလးေတြ ၿဖိဳးၿဖိဳးေျဖာက္ေျဖာက္ က်ေနခဲ့သည္။ ဥေရာပ၏ တေပါင္းလက မိုးဖြဲမ်ားၾကားမွာ ေအးျမလို႔ေန၏။ အံု႔မႈိင္းမႈိင္း ေကာင္းကင္ႏွင့္ စိုစြတ္စြတ္ ေျမျပင္ၾကားမွာ သြားလာလႈပ္ရွားေနၾကေသာ ဤေဒသမွ လူသားမ်ားသည္ တေပါင္းလျပည့္ကို သတိမူမိလိမ့္မည္ မဟုတ္။ သို႔ေသာ္လည္း … အလြန္ေအးစက္ေသာ ေဆာင္းကာလ လြန္ေျမာက္စမို႔ ပန္းကေလးမ်ားက ေျမႀကီးထဲမွ တိုးထြက္ကာ ပြင့္လန္းစျပဳေနၾကၿပီ။ ျမက္ခင္းမ်ားက စိမ္းစိမ္းစိုစို၊ သစ္ပင္အိုေတြမွာ ရြက္ႏုသစ္ေတြ ထြက္လုလု၊ ခ်ယ္ရီပင္တခ်ဳိ႕လည္း အစြမ္းကုန္ ဖူးပြင့္ဖို႔ တာဆူလို႔ေန၏။ တေပါင္းလဟူသည္ မည္သည့္ေဒသတြင္မဆို သာယာလွပ ေနသည္ပဲလား … ။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း တေပါင္းလကို စာဆိုရွင္တို႔က အထူးတလည္ စာဖြဲ႔စပ္ဆိုခဲ့ၾကသည္ပင္။
အလြမ္းတဲ့ ဗ်ာေႏွာင္။ ။
ဘံုကြန္းေညာင္ေဗြက၊ ေဖ်ာ္မေျပ ေဖာ္ေကြေ၀းသူတို႔၊ ေဆြးရွာေတာ့ေအာင္။ ။
ေရႊအမၺဳႏၶာရႏွင့္၊ ၀လာက နတ္ေမာင္၊ ရြာေယာင္ျပ ရႊင္ျမဴး။ ။
ေဆြးတဲ့ေမ၊ ဆြတ္သဲေၾက ေႂကြေစဖို႔၊ မာန္မေျပ ဖန္ေဖြရွာလို႔၊ ခ်ဳန္းလာသင့္ဘူး။ ။
ဦးၾကင္ဥ၏ တေပါင္းလဘြဲ႔ ကဗ်ာတပုဒ္ထဲမွ ေလးခ်ဳိးသျဖန္ေလးကို ႏွစ္သက္စြာ ရြတ္ဖတ္မိသည္၊ အသံထြက္၍ ရြတ္ဆိုမိသည္။ ဤရာသီႏွင့္ ဤကဗ်ာ လိုက္လဲ လိုက္ဖက္ညီပါေပ့ … ။
***
တေပါင္းလ ဟုေတြးမိေတာ့ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ျပည္ေတာ္၀င္သည့္ကာလ အခါသမယ ဟူ၍ စိတ္ႏွလံုးထဲ ဦးဆံုးေရာက္မိသည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခြဲခြါခဲ့တဲ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ျပန္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ ဗုဒၶရင္ထဲ ဘယ္လိုမ်ား ခံစားခဲ့ရမလဲ …. ထီးနန္းစည္းစိမ္ကို စြန္႔ခြါၿပီး ဒုကၠရစရိယာ က်င့္ခဲ့တဲ့ ေျခာက္ႏွစ္တာ ကာလမွာ အိမ္ျပန္ခ်င္စိတ္မ်ား နည္းနည္းပါးပါး ျဖစ္ေသးလားဟု သူက ေ၀ေ၀၀ါး၀ါး ေတြးမိသည္။ ထီးနန္းစည္းစိမ္အျပင္ မိဘ၊ ေဆြမ်ဳိး၊ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူမ်ား၊ ဇနီးမယားႏွင့္ ေမြးကင္းစ သားေတာ္ေလး … ထိုအရာမ်ားကို စြန္႔လႊတ္ကာ စြန္႔ခြါခဲ့သည့္ သိဒၶတၳမင္းသားရင္ထဲ ပူေလာင္ျခင္းမ်ား လြမ္းဆြတ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနေလမလား … ။ ေတြးမိေတာ့ သူလည္း လြမ္းခ်င္ခ်င္ … ။
သို႔ေပမယ့္ ဘုရားမျဖစ္ေသးသည့္ သိဒၶတၳမင္းသားသည္ပင္လွ်င္ သာမန္ေယာက္်ား မဟုတ္မူကား ယခုသူေတြးသလို ပူေလာင္လြမ္းေဆြးျခင္း ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ စိတ္ဓာတ္ခိုင္က်ည္သည့္ ေယာက္်ားေကာင္း ေယာက္်ားျမတ္တို႔ကား မိမိသြားရမည့္ လမ္းခရီးအတြက္ ေႏွာင့္ေႏွးတြန္႔ဆုတ္ေစမည့္ အေတြးမ်ဳိး စိုးစဥ္းမွ်ရွိမည္မဟုတ္။ မိမိဦးတည္ရာ ပန္းတိုင္သို႔ မေရာက္မခ်င္း ခိုင္မာသည့္ဇြဲ၊ ျမဲျမံသည့္ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ ခ်ီတက္ေနမည္သာ … ။ ေၾသာ္ … ဘုန္းရွိေသာ ေယာက္်ား … ျဖည့္ထားသည့္ ပါရမီ … ခိုင္က်ည္သည့္ ဆႏၵ … မည္သည့္အရာက လြန္ဆန္ႏိုင္ပါ့မလဲ … ။
ဒီလိုႏွင့္ ဆင္းရဲပင္ပန္းစြာ ေျခာက္ႏွစ္တာကာလကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး အျမင့္ဆံုးပန္းတိုင္ (ဗုဒၶအျဖစ္) သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အိမ္ကိုမျပန္ေသး။ သတၱ၀ါေတြ အက်ဳိးအတြက္ တရားေဒသနာမ်ား ေဟာၾကားရင္း မိမိတိုင္းျပည္၏ အေ၀းမွာပင္ က်င္လည္ခဲ့ျပန္သည္။ မိဘေတြကို သတိမရလို႔လား၊ ေဆြမ်ဳိးေတြကို မၾကည့္႐ႈေတာ့ဘူးလား၊ ဇနီးေဟာင္းနဲ႔ သားငယ္ကို ပစ္ပယ္ရက္တာလား … ။ ဌာေနေဟာင္းက ထိုထိုသူအေပါင္းက စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေနၾကေပလိမ့္မည္ထင့္။ တကယ္တမ္း အိမ္ကိုျပန္ခ်ိန္မွာပင္ ခမည္းေတာ္က ေယာက္်ားတေထာင္ ျခံရံေသာ အမတ္မင္းမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ေစလႊတ္၍ ပင့္ဖိတ္ခဲ့ရသည္။ တႀကိမ္ေစလႊတ္တိုင္း ထိုသူမ်ား ရဟန္းျဖစ္သြားၿပီး တိုင္းျပည္ကို ျပန္မလာၾကသည့္အဆံုး ကာဠဳဒါယီ အမတ္ႀကီးကို ေစလႊတ္ရျပန္ေလ၏။
ဒီအေၾကာင္းကို ဖတ္ျဖစ္တိုင္း ဘုရားကို ၾကည္ညိဳစိတ္ျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဦးခ်မိသည္။ ကိုယ့္မိဘေဆြမ်ဳိးထက္ သတၱ၀ါေတြ၏ အက်ဳိးကို ဦးစားေပးသည့္ ဗုဒၶ၏ စိတ္ဓာတ္၊ ဘယ္ေလာက္ ျမင့္ျမတ္ပါသလဲ။ အကယ္၍သာ တႀကိမ္တခါ ေခၚ႐ံုမွ်ျဖင့္ ျပည္ေတာ္ျပန္ခဲ့ပါလွ်င္ ေယာက္်ားတေထာင္စီ ျခံရံ၍ ေစလႊတ္ျခင္းခံရသူ အမတ္မ်ားႏွင့္ ထိုအျခံအရံ ေယာက္်ားမ်ားစြာ တရားရလိမ့္မည္ မဟုတ္။ ထိုသူမ်ား အက်ဳိးငွာ ခမည္းေတာ္ အေခၚေထာက္သည္ကို ခ်က္ခ်င္းမလာျခင္း ျဖစ္မည္ဟု သူက ေတြးၾကည့္မိျပန္သည္။
ေနာက္ဆံုး ကာဠဳဒါယီအမတ္ႀကီးက သကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခု၊ တေပါင္းလျပည့္ ၾကာသပေတးေန႔မွာ “အဂၤါရိေနာ ဒါနိ” အစခ်ီသည့္ ဂါထာေပါင္း ၆၀ ျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားပင့္ဖိတ္ ခဲ့ရသည္။ ရာသီရဲ႕ သာယာျခင္းေၾကာင့္လား၊ ဒါယီရဲ႕ ဂါထာသီခ်င္းေၾကာင့္လား … သို႔တည္းမဟုတ္ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္က တိုင္းျပည္ကို ျပန္ဖို႔ အခ်ိန္တန္ၿပီဟု ယူဆျခင္းေၾကာင့္လား … ထိုေန႔ထိုရက္မွာ ဗုဒၶျမတ္စြာ ျပည္ေတာ္သို႔ ျပန္၀င္ခဲ့ေလေတာ့သည္။
ၾကည္ႏူးစရာ ေကာင္းလိုက္ပါဘိေတာ့။ ဗုဒၶ၏ ျပည္ေတာ္ျပန္ခရီးက သာေတာင့္သာယာ၊ ပန္းမာန္မ်ားကလည္း သင္းပ်ံ႕ေသာ ရနံ႔မ်ားျဖင့္ အစြမ္းကုန္ ဖူးပြင့္လို႔၊ ငွက္ေက်းသာရကာမ်ားကလည္း တီတီတာတာ က်ဴးရင့္လို႔၊ ခရီးတေလွ်ာက္ အင္းအိုင္ ေရကန္ မ်ားျဖင့္လည္း ေအးျမသာယာ ထူးတင့္လို႔ … ။ ကိေလသာ ကင္းစင္ေသာ ဗုဒၶ၏ ျပည္ေတာ္ျပန္ ခရီးက ၿငိမ္းခ်မ္းလြန္းလွပါသည္။
ကာဠဳဒါယီအမတ္ႀကီး၏ ဂါထာ ၆၀ ကို ေပေလးပင္ ရွင္ေလးပါးတြင္ တပါးအပါအ၀င္ ျဖစ္ေသာ ရွင္အုန္းညိဳက ဂါထာ ၆၀ ပ်ဳိ႕ အျဖစ္ ေရးဖြဲ႔သီကံုးခဲ့ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာစာေပတြင္ စံတင္ေလာက္သည့္ ပ်ဳိ႕ကဗ်ာတေစာင္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဘာေၾကာင့္ရယ္မသိ … ထို ဂါထာ ၆၀ ပ်ဳိ႕ကို ဖတ္သည့္ အခါတိုင္း တေပါင္းလသာယာပံုကို ဖြဲ႔ဆိုသည့္ အခန္းကို အဓိကထားကာ မၾကာခဏ ဖတ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဘယ္ႏွစ္ေခါက္ ဖတ္ဖတ္ ႏွစ္သက္ေနဆဲ၊ စာဆို၏ ဖြဲ႔ဆိုခ်က္မ်ားကို မ်က္စိထဲ ျမင္သည္အထိ စြဲလမ္းေနမိဆဲ။
“ … ဤအခါကား၊ ေဟမာခ်မ္းေဆာင္း၊ ႂကြလွဲေျပာင္းသား၊ တေပါင္းေႏြလ၊ ဂိမွာနဟု၊ သာလွေပ်ာ္မႈ၊ သည္ရတု၌၊ ညြန္႔ႏုဆဲဆဲ၊ မီးလွ်ံခဲသို႔၊ ရဲရဲေျပာင္ေျပာင္၊ ေတာကုန္ေအာင္လည္း၊ ပြင့္ေရာင္တိခ်ည္း၊ ျဖင္ေပါပည္း၏၊ ခမည္းေတာ္ေတာင္း၊ ျပည္ေတာ္ေဟာင္းသို႔၊ ဖူးေပါင္းစိမ့္ငွာ၊ ေတာင္းပန္ထြာသည္။ … ။ သြားခါကာလ တန္ၿပီတည္း။”
ဤစာပိုဒ္ကို ဖတ္ၿပီး မ်က္စိကို မွိတ္လိုက္ကာ “သြားခါကာလ တန္ၿပီတည္း” ဟူေသာ စာလံုးေလး ၇-လံုးအား အထပ္ထပ္ ေရရြတ္ေနမိေလ၏။ အခ်ိန္အခါ မသင့္ေသးသမွ် မည္သုိ႔မွ် မသြားႏိုင္၊ အခ်ိန္အခါသင့္ၿပီ ဆိုပါကလည္း မည္သူမွ် မတားႏိုင္ပါေခ်။
“ … သြားခါတန္စြ၊ ဤကာလက၊ ခ်မ္းျမမသန္၊ ျပင္းထန္မပူ၊ လြင့္ျမဴမေထာင္း၊ ညြန္ေျပာင္းမခ်ဥ္း၊ ေလျပင္းမလာ၊ သည္းစြာထစ္ႀကိဳး၊ အံု႔မိုဃ္းမေစြ၊ ေရလည္းမႀကီး၊ ခရီးဓြန္႔ရွည္၊ ႏွစ္ေသာင္းေထရ္ႏွင့္၊ ေရာင္ျခည္ၿပိဳးျပက္၊ ေအာက္ထက္မညံ၊ ထြန္းရိပ္လွ်ံမွ်၊ မဆံတူ႐ိုး၊ သက်မ်ဳိးကို၊ ျမတ္ႏိုးလြန္က်ဴး၊ အံ့မိန္းမူးလ်က္၊ နဖူးထိပ္ျပင္၊ ႐ွိပန္ဆင္လ်က္၊ ထိုတြင္ျပည္သူ၊ ဆုယူဆုေတာင္း၊ ေမွ်ာ္လင့္ေရွာင္းသည္။ … ။ ခ်မ္းေဆာင္းေဟမန္ လြန္ၿပီတည္း။”
ေအးစက္လြန္းေသာ ေဟမာန္ေဆာင္းကာလ လြန္ေျမာက္သည့္ အခါသမယမွာ ဗုဒၶက ျပည္ေတာ္ျပန္ခဲ့သည္။ အေဆြအမ်ဳိးမ်ား၏ ထံုက်င္ ေအးခဲေနေသာ ႏွလံုးသားမ်ားကို တရားအၿမိဳက္ေဆးျဖင့္ ေႏြးေထြးေစခဲ့သည္။ ထိုသို႔ျဖင့္ ခမည္းေတာ္အပါအ၀င္ သူ႔ျပည္သားမ်ားကို ေက်းဇူးျပဳခဲ့ေလ၏။
မနက္ခင္းကတည္းက မိုးစက္ေလးေတြ ၿဖိဳးၿဖိဳးေျဖာက္ေျဖာက္ က်ေနခဲ့သည္။ ဥေရာပ၏ တေပါင္းလက မိုးဖြဲမ်ားၾကားမွာ ေအးျမလို႔ေန၏။ အံု႔မႈိင္းမႈိင္း ေကာင္းကင္ႏွင့္ စိုစြတ္စြတ္ ေျမျပင္ၾကားမွာ သြားလာလႈပ္ရွားေနၾကေသာ ဤေဒသမွ လူသားမ်ားသည္ တေပါင္းလျပည့္ကို သတိမူမိလိမ့္မည္ မဟုတ္။ သို႔ေသာ္လည္း … အလြန္ေအးစက္ေသာ ေဆာင္းကာလ လြန္ေျမာက္စမို႔ ပန္းကေလးမ်ားက ေျမႀကီးထဲမွ တိုးထြက္ကာ ပြင့္လန္းစျပဳေနၾကၿပီ။ ျမက္ခင္းမ်ားက စိမ္းစိမ္းစိုစို၊ သစ္ပင္အိုေတြမွာ ရြက္ႏုသစ္ေတြ ထြက္လုလု၊ ခ်ယ္ရီပင္တခ်ဳိ႕လည္း အစြမ္းကုန္ ဖူးပြင့္ဖို႔ တာဆူလို႔ေန၏။ တေပါင္းလဟူသည္ မည္သည့္ေဒသတြင္မဆို သာယာလွပ ေနသည္ပဲလား … ။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း တေပါင္းလကို စာဆိုရွင္တို႔က အထူးတလည္ စာဖြဲ႔စပ္ဆိုခဲ့ၾကသည္ပင္။
အလြမ္းတဲ့ ဗ်ာေႏွာင္။ ။
ဘံုကြန္းေညာင္ေဗြက၊ ေဖ်ာ္မေျပ ေဖာ္ေကြေ၀းသူတို႔၊ ေဆြးရွာေတာ့ေအာင္။ ။
ေရႊအမၺဳႏၶာရႏွင့္၊ ၀လာက နတ္ေမာင္၊ ရြာေယာင္ျပ ရႊင္ျမဴး။ ။
ေဆြးတဲ့ေမ၊ ဆြတ္သဲေၾက ေႂကြေစဖို႔၊ မာန္မေျပ ဖန္ေဖြရွာလို႔၊ ခ်ဳန္းလာသင့္ဘူး။ ။
ဦးၾကင္ဥ၏ တေပါင္းလဘြဲ႔ ကဗ်ာတပုဒ္ထဲမွ ေလးခ်ဳိးသျဖန္ေလးကို ႏွစ္သက္စြာ ရြတ္ဖတ္မိသည္၊ အသံထြက္၍ ရြတ္ဆိုမိသည္။ ဤရာသီႏွင့္ ဤကဗ်ာ လိုက္လဲ လိုက္ဖက္ညီပါေပ့ … ။
***
တေပါင္းလ ဟုေတြးမိေတာ့ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ျပည္ေတာ္၀င္သည့္ကာလ အခါသမယ ဟူ၍ စိတ္ႏွလံုးထဲ ဦးဆံုးေရာက္မိသည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခြဲခြါခဲ့တဲ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ျပန္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ ဗုဒၶရင္ထဲ ဘယ္လိုမ်ား ခံစားခဲ့ရမလဲ …. ထီးနန္းစည္းစိမ္ကို စြန္႔ခြါၿပီး ဒုကၠရစရိယာ က်င့္ခဲ့တဲ့ ေျခာက္ႏွစ္တာ ကာလမွာ အိမ္ျပန္ခ်င္စိတ္မ်ား နည္းနည္းပါးပါး ျဖစ္ေသးလားဟု သူက ေ၀ေ၀၀ါး၀ါး ေတြးမိသည္။ ထီးနန္းစည္းစိမ္အျပင္ မိဘ၊ ေဆြမ်ဳိး၊ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသူမ်ား၊ ဇနီးမယားႏွင့္ ေမြးကင္းစ သားေတာ္ေလး … ထိုအရာမ်ားကို စြန္႔လႊတ္ကာ စြန္႔ခြါခဲ့သည့္ သိဒၶတၳမင္းသားရင္ထဲ ပူေလာင္ျခင္းမ်ား လြမ္းဆြတ္ျခင္းမ်ားျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေနေလမလား … ။ ေတြးမိေတာ့ သူလည္း လြမ္းခ်င္ခ်င္ … ။
သို႔ေပမယ့္ ဘုရားမျဖစ္ေသးသည့္ သိဒၶတၳမင္းသားသည္ပင္လွ်င္ သာမန္ေယာက္်ား မဟုတ္မူကား ယခုသူေတြးသလို ပူေလာင္လြမ္းေဆြးျခင္း ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ စိတ္ဓာတ္ခိုင္က်ည္သည့္ ေယာက္်ားေကာင္း ေယာက္်ားျမတ္တို႔ကား မိမိသြားရမည့္ လမ္းခရီးအတြက္ ေႏွာင့္ေႏွးတြန္႔ဆုတ္ေစမည့္ အေတြးမ်ဳိး စိုးစဥ္းမွ်ရွိမည္မဟုတ္။ မိမိဦးတည္ရာ ပန္းတိုင္သို႔ မေရာက္မခ်င္း ခိုင္မာသည့္ဇြဲ၊ ျမဲျမံသည့္ စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ ခ်ီတက္ေနမည္သာ … ။ ေၾသာ္ … ဘုန္းရွိေသာ ေယာက္်ား … ျဖည့္ထားသည့္ ပါရမီ … ခိုင္က်ည္သည့္ ဆႏၵ … မည္သည့္အရာက လြန္ဆန္ႏိုင္ပါ့မလဲ … ။
ဒီလိုႏွင့္ ဆင္းရဲပင္ပန္းစြာ ေျခာက္ႏွစ္တာကာလကို ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး အျမင့္ဆံုးပန္းတိုင္ (ဗုဒၶအျဖစ္) သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အိမ္ကိုမျပန္ေသး။ သတၱ၀ါေတြ အက်ဳိးအတြက္ တရားေဒသနာမ်ား ေဟာၾကားရင္း မိမိတိုင္းျပည္၏ အေ၀းမွာပင္ က်င္လည္ခဲ့ျပန္သည္။ မိဘေတြကို သတိမရလို႔လား၊ ေဆြမ်ဳိးေတြကို မၾကည့္႐ႈေတာ့ဘူးလား၊ ဇနီးေဟာင္းနဲ႔ သားငယ္ကို ပစ္ပယ္ရက္တာလား … ။ ဌာေနေဟာင္းက ထိုထိုသူအေပါင္းက စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေနၾကေပလိမ့္မည္ထင့္။ တကယ္တမ္း အိမ္ကိုျပန္ခ်ိန္မွာပင္ ခမည္းေတာ္က ေယာက္်ားတေထာင္ ျခံရံေသာ အမတ္မင္းမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ေစလႊတ္၍ ပင့္ဖိတ္ခဲ့ရသည္။ တႀကိမ္ေစလႊတ္တိုင္း ထိုသူမ်ား ရဟန္းျဖစ္သြားၿပီး တိုင္းျပည္ကို ျပန္မလာၾကသည့္အဆံုး ကာဠဳဒါယီ အမတ္ႀကီးကို ေစလႊတ္ရျပန္ေလ၏။
ဒီအေၾကာင္းကို ဖတ္ျဖစ္တိုင္း ဘုရားကို ၾကည္ညိဳစိတ္ျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဦးခ်မိသည္။ ကိုယ့္မိဘေဆြမ်ဳိးထက္ သတၱ၀ါေတြ၏ အက်ဳိးကို ဦးစားေပးသည့္ ဗုဒၶ၏ စိတ္ဓာတ္၊ ဘယ္ေလာက္ ျမင့္ျမတ္ပါသလဲ။ အကယ္၍သာ တႀကိမ္တခါ ေခၚ႐ံုမွ်ျဖင့္ ျပည္ေတာ္ျပန္ခဲ့ပါလွ်င္ ေယာက္်ားတေထာင္စီ ျခံရံ၍ ေစလႊတ္ျခင္းခံရသူ အမတ္မ်ားႏွင့္ ထိုအျခံအရံ ေယာက္်ားမ်ားစြာ တရားရလိမ့္မည္ မဟုတ္။ ထိုသူမ်ား အက်ဳိးငွာ ခမည္းေတာ္ အေခၚေထာက္သည္ကို ခ်က္ခ်င္းမလာျခင္း ျဖစ္မည္ဟု သူက ေတြးၾကည့္မိျပန္သည္။
ေနာက္ဆံုး ကာဠဳဒါယီအမတ္ႀကီးက သကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခု၊ တေပါင္းလျပည့္ ၾကာသပေတးေန႔မွာ “အဂၤါရိေနာ ဒါနိ” အစခ်ီသည့္ ဂါထာေပါင္း ၆၀ ျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားပင့္ဖိတ္ ခဲ့ရသည္။ ရာသီရဲ႕ သာယာျခင္းေၾကာင့္လား၊ ဒါယီရဲ႕ ဂါထာသီခ်င္းေၾကာင့္လား … သို႔တည္းမဟုတ္ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္က တိုင္းျပည္ကို ျပန္ဖို႔ အခ်ိန္တန္ၿပီဟု ယူဆျခင္းေၾကာင့္လား … ထိုေန႔ထိုရက္မွာ ဗုဒၶျမတ္စြာ ျပည္ေတာ္သို႔ ျပန္၀င္ခဲ့ေလေတာ့သည္။
ၾကည္ႏူးစရာ ေကာင္းလိုက္ပါဘိေတာ့။ ဗုဒၶ၏ ျပည္ေတာ္ျပန္ခရီးက သာေတာင့္သာယာ၊ ပန္းမာန္မ်ားကလည္း သင္းပ်ံ႕ေသာ ရနံ႔မ်ားျဖင့္ အစြမ္းကုန္ ဖူးပြင့္လို႔၊ ငွက္ေက်းသာရကာမ်ားကလည္း တီတီတာတာ က်ဴးရင့္လို႔၊ ခရီးတေလွ်ာက္ အင္းအိုင္ ေရကန္ မ်ားျဖင့္လည္း ေအးျမသာယာ ထူးတင့္လို႔ … ။ ကိေလသာ ကင္းစင္ေသာ ဗုဒၶ၏ ျပည္ေတာ္ျပန္ ခရီးက ၿငိမ္းခ်မ္းလြန္းလွပါသည္။
ကာဠဳဒါယီအမတ္ႀကီး၏ ဂါထာ ၆၀ ကို ေပေလးပင္ ရွင္ေလးပါးတြင္ တပါးအပါအ၀င္ ျဖစ္ေသာ ရွင္အုန္းညိဳက ဂါထာ ၆၀ ပ်ဳိ႕ အျဖစ္ ေရးဖြဲ႔သီကံုးခဲ့ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာစာေပတြင္ စံတင္ေလာက္သည့္ ပ်ဳိ႕ကဗ်ာတေစာင္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဘာေၾကာင့္ရယ္မသိ … ထို ဂါထာ ၆၀ ပ်ဳိ႕ကို ဖတ္သည့္ အခါတိုင္း တေပါင္းလသာယာပံုကို ဖြဲ႔ဆိုသည့္ အခန္းကို အဓိကထားကာ မၾကာခဏ ဖတ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဘယ္ႏွစ္ေခါက္ ဖတ္ဖတ္ ႏွစ္သက္ေနဆဲ၊ စာဆို၏ ဖြဲ႔ဆိုခ်က္မ်ားကို မ်က္စိထဲ ျမင္သည္အထိ စြဲလမ္းေနမိဆဲ။
“ … ဤအခါကား၊ ေဟမာခ်မ္းေဆာင္း၊ ႂကြလွဲေျပာင္းသား၊ တေပါင္းေႏြလ၊ ဂိမွာနဟု၊ သာလွေပ်ာ္မႈ၊ သည္ရတု၌၊ ညြန္႔ႏုဆဲဆဲ၊ မီးလွ်ံခဲသို႔၊ ရဲရဲေျပာင္ေျပာင္၊ ေတာကုန္ေအာင္လည္း၊ ပြင့္ေရာင္တိခ်ည္း၊ ျဖင္ေပါပည္း၏၊ ခမည္းေတာ္ေတာင္း၊ ျပည္ေတာ္ေဟာင္းသို႔၊ ဖူးေပါင္းစိမ့္ငွာ၊ ေတာင္းပန္ထြာသည္။ … ။ သြားခါကာလ တန္ၿပီတည္း။”
ဤစာပိုဒ္ကို ဖတ္ၿပီး မ်က္စိကို မွိတ္လိုက္ကာ “သြားခါကာလ တန္ၿပီတည္း” ဟူေသာ စာလံုးေလး ၇-လံုးအား အထပ္ထပ္ ေရရြတ္ေနမိေလ၏။ အခ်ိန္အခါ မသင့္ေသးသမွ် မည္သုိ႔မွ် မသြားႏိုင္၊ အခ်ိန္အခါသင့္ၿပီ ဆိုပါကလည္း မည္သူမွ် မတားႏိုင္ပါေခ်။
“ … သြားခါတန္စြ၊ ဤကာလက၊ ခ်မ္းျမမသန္၊ ျပင္းထန္မပူ၊ လြင့္ျမဴမေထာင္း၊ ညြန္ေျပာင္းမခ်ဥ္း၊ ေလျပင္းမလာ၊ သည္းစြာထစ္ႀကိဳး၊ အံု႔မိုဃ္းမေစြ၊ ေရလည္းမႀကီး၊ ခရီးဓြန္႔ရွည္၊ ႏွစ္ေသာင္းေထရ္ႏွင့္၊ ေရာင္ျခည္ၿပိဳးျပက္၊ ေအာက္ထက္မညံ၊ ထြန္းရိပ္လွ်ံမွ်၊ မဆံတူ႐ိုး၊ သက်မ်ဳိးကို၊ ျမတ္ႏိုးလြန္က်ဴး၊ အံ့မိန္းမူးလ်က္၊ နဖူးထိပ္ျပင္၊ ႐ွိပန္ဆင္လ်က္၊ ထိုတြင္ျပည္သူ၊ ဆုယူဆုေတာင္း၊ ေမွ်ာ္လင့္ေရွာင္းသည္။ … ။ ခ်မ္းေဆာင္းေဟမန္ လြန္ၿပီတည္း။”
ေအးစက္လြန္းေသာ ေဟမာန္ေဆာင္းကာလ လြန္ေျမာက္သည့္ အခါသမယမွာ ဗုဒၶက ျပည္ေတာ္ျပန္ခဲ့သည္။ အေဆြအမ်ဳိးမ်ား၏ ထံုက်င္ ေအးခဲေနေသာ ႏွလံုးသားမ်ားကို တရားအၿမိဳက္ေဆးျဖင့္ ေႏြးေထြးေစခဲ့သည္။ ထိုသို႔ျဖင့္ ခမည္းေတာ္အပါအ၀င္ သူ႔ျပည္သားမ်ားကို ေက်းဇူးျပဳခဲ့ေလ၏။
***
ညက တစတစ နက္၍ လာေလၿပီ။ အခန္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ အေအးဓာတ္က ခပ္ပါးပါး လႊမ္းျခံဳထား၏။ မနက္ခင္းက မိုးရြာေပမယ့္ ေန႔ခင္းက မိုင္ ၁၀၀ ေက်ာ္ေ၀းေသာ ခရီးကို သြားစဥ္ ကားထဲမွာ အေတာ္ေလး ေနပူခံခဲ့ရေသးသည္။ ခုေတာ့လည္း ေအးျပန္ၿပီ။ “ေန႔ပူလို႔ ည-ခ်မ္း … တေပါင္းလ သရမ္း” ဟု လူႀကီးမ်ား ေျပာၾကတာ ဒီေဒသမွာပင္ မွန္ေနသေယာင္ေယာင္။ ေတြးသမွ် … ေငးသမွ် … ေရးသမွ် … တေပါင္းလနဲ႔ကို မလြတ္ပါလား။ လျပည့္ေန႔ လျပည့္ညမ်ားသည္ စိတ္ကုိ ညြတ္ႏူး ေပ်ာ့ေျပာင္းေစသလား … လေရာင္ဟာ ဒီေရကို ဆြဲငင္သလို ႏွလံုးေသြးေတြ ပူေႏြး တက္ႂကြေအာင္ ဆြဲေဆာင္သလား … အေတြးမ်ားစြာျဖင့္ ၿငိမ္သက္ရင္း လႈပ္ရွားေနမိသည္။
ေၾသာ္ … မနက္ျဖန္ဆို … … … ။
***
ေမဓာ၀ီ
၇၊ မတ္၊ ၂၀၁၂
တေပါင္းလျပည့္ည
၂၃း၃၀ နာရီ
ေၾသာ္ … မနက္ျဖန္ဆို … … … ။
***
ေမဓာ၀ီ
၇၊ မတ္၊ ၂၀၁၂
တေပါင္းလျပည့္ည
၂၃း၃၀ နာရီ
