ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးရဲ႕ အႏုလက္ရာေတြထဲမွာ စီးေမ်ာရင္ခုန္ ေတြးေတာေနရာက လမ္းညႊန္ကေလး ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ အသံစာစာေၾကာင့္ အေတြးစေတြ ျပတ္သြားခဲ့ရတယ္။ ဘယ္သူက ဘာအေၾကာင္းအရာကို ရွင္းျပမယ္၊ ဘယ္လမ္းေၾကာင္း အရင္သြားမယ္ ဆိုတာကို ႏွစ္ေယာက္သား ျငင္းခုန္ေနၾကတာပါ။ ဒါနဲ႔ပဲ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ကို … တေယာက္က ေရွ႕က လမ္းျပၿပီး တေယာက္ကေတာ့ သမိုင္းေၾကာင္းကို ရွင္းျပ ဆိုၿပီး အခ်င္းခ်င္း အျငင္းမပြါးေအာင္ ခြဲတမ္းခ်ေပးလိုက္ေတာ့ အဆင္ေျပသြားပါတယ္။ သူတို႔ေလးေတြ ခမ်ာလည္း ခုလိုေခၚၿပီး ေမးျမန္းတဲ့သူရွိမွ မုန္႔ဖိုး ပဲဖိုးေလး ရရွာတာ ထင္ပါရဲ႕။ သူတို႔ေျပာတဲ့ ပါးစပ္ရာဇဝင္ကေတာ့ အမွန္ေတြခ်ည္း ဘယ္ဟုတ္ပါ့မလဲ။ ကိုယ္သိထားတဲ့ သမိုင္းနဲ႔ ကိုက္ညီခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး နားေထာင္ရတာေပါ့။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီအသက္အရြယ္ေလးေတြနဲ႔ တဝမ္းတခါးကို အေျပးအလႊားဧည့္ၾကိဳ ရွင္းျပရင္း ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းေနရတဲ့ ခမ်ာေလးေတြကို က႐ုဏာသက္မိတယ္။
ေက်ာင္းႀကီးရဲ႕ အေပၚကိုမတက္ခင္ ေက်ာင္း ေအာက္ဖက္ကို အရင္ သြားၾကည့္ျဖစ္တယ္။ ေက်ာင္းေအာက္ဖက္ကို ဝင္လိုက္တာနဲ႔ ထုႀကီးထည္ႀကီးနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတာမိ႔ု စိမ့္ေအးလို႔ ေနပါတယ္။ ေက်ာင္းႀကီးတခုလံုးကို ခံႏိုင္ေအာင္ ေထာက္မ-ထားတဲ့ အုတ္တိုင္ႀကီးေတြရဲ႕ ထုဟာ မနည္းမေနာပါဘဲ။
 |
| ေက်ာင္းႀကီးရဲ႕ ေအာက္ဖက္က အေမွာင္ခန္း |
“ဒီဘက္က အေမွာင္ခန္း၊ ဟိုဘက္အျခမ္းက အလင္းခန္း … အေမွာင္ခန္းက မင္းညီမင္းသားေတြကို သတ္တဲ့အခန္း ျဖစ္ၿပီး အလင္းခန္းကေတာ့ တရားအားထုတ္တဲ့ အခန္းပါ”
 |
| ဒါက အလင္းခန္း ... တဲ့ |
လမ္းညႊန္ကေလးရဲ႕ ေျပာစကားေၾကာင့္ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ ယွဥ္ၿပီး ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အလင္းေရာင္ဝင္တဲ့ အေနအထားအရ တျခမ္းေမွာင္ တျခမ္းလင္းေနလို႔ အေမွာင္ခန္း အလင္းခန္းေတြ ျဖစ္ေတာ့ျဖစ္ေနသား။ ဒါေပမဲ့ ဒီကေလးေျပာသလို ဒီေက်ာင္းႀကီးထဲမွာ မင္းညီမင္းသားေတြကို တကယ္ပဲ သတ္ခဲ့တာလား … ဒါက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းပဲ မဟုတ္လား၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ ထက္ျမက္ၿပီး ရက္စက္ပါတယ္ ဆိုလဲ နန္းမေတာ္မယ္ႏုဟာ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ဳိးသမီး တေယာက္အေနနဲ႔ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ သူစိတ္ထင္သလို လူေတြသတ္ဖို႔ ေစခိုင္းလို႔ ရႏိုင္ပါ့မလား … ။ သူ အဲဒီလိုေတြ သတ္ေနရင္ေရာ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ဆရာေတာ္ဦးပိုတို႔ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္တို႔က လက္ခံမွာလား … ။
သူဟာ နာမည္ဆိုးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ေပမယ့္ သာသနာအတြက္ လုပ္ခဲ့တဲ့ ကုသိုလ္ေတြလဲ မနည္းပါဘူး။ ဒီ မဟာေအာင္ေျမဘံုစံ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးအျပင္ အမရပူရ ပုထိုးေတာ္ႀကီး၊ မဟာသက်သီဟ ႐ုပ္ပြါးေတာ္၊ စစ္ကိုင္းက ရွင္ျဖဴ ရွင္လွ ေစတီနဲ႔ ေစာင္းတန္း၊ အမရပူရက ေၾကးခ်ိန္တသိန္း ေခါင္းေလာင္း၊ ဖလံခုံရြာ အေနာက္တိုက္ ဘုရားႀကီးတို႔ကိုလည္း တည္ထားခဲ့ေပတာပဲ။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အဲဒီတဒဂၤမွာေတာ့ ဧည့္လမ္းညႊန္ ကေလးေတြေျပာျပတဲ့ မေရရာတဲ့ ပါးစပ္ရာဇဝင္ကို ဟုတ္လိမ့္ႏိုးႏိုး ဇေဝဇဝါ ေတြးရင္း အေမွာင္ခန္းေတြဘက္ လွမ္းၾကည့္မိေတာ့ ေက်ာထဲ စိမ့္ခနဲ။ ဒီအေမွာင္ထုထဲမွာ ေသသူေတြရဲ႕ ဝိညာဥ္ေတြမ်ား က်င္လည္က်က္စား ေနေလမလား … ဒါမွမဟုတ္လဲ မာန္မာနေတြ ေထာင္လႊားခဲ့သမွ် ဇာတ္သိမ္းမလွတဲ့ နန္းမေတာ္မယ္ႏုရဲ႕ ဝိညာဥ္မ်ား ရွိေနေလမလား … ရယ္ေပါ့ … ။
အေမွာင္ဆိုတာ လူ႔စိတ္ကို သိမ္ငယ္ ေျခာက္ခ်ားေစတယ္ မဟုတ္လား။
***
အေမွာင္လႊမ္းတဲ့ ေျမေအာက္ခန္းကေန ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး အေပၚထပ္ကို တက္လိုက္ေတာ့မွ အသက္ဝဝ ႐ွဴႏိုင္ခဲ့ရတယ္။ ေက်ာင္းႀကီးရဲ႕ မူလေဆးသား အဝါေရာင္ေတြ ျပယ္လြင့္ၿပီး ေရညွိအမည္းေတြ ဟိုဒီ ကြက္ေနတာဟာ အိုမင္း ေဟာင္းႏြမ္းျခင္း ဆိုတာထက္ ေက်ာင္းႀကီးရဲ႕ ရင့္က်က္ တည္ၿငိမ္မႈရဲ႕ ျပယုဂ္အျဖစ္ ခံစားရၿပီး ပိုေက်နပ္မိတယ္။ ေက်ာင္းႀကီးရဲ႕ သက္တမ္းကလဲ ရာစုႏွစ္ ႏွစ္ခုနီးပါး (အတိအက်ေျပာရရင္ ၁၉၃ ႏွစ္) ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ဆိုေတာ့ … ေဆးသုတ္ထားလို႔ သစ္လြင္ ေတာက္ပေနတာနဲ႔ စာရင္ ခုလို ျမင္ရတာဟာ ပိုၿပီး အႏွစ္သာရ ရွိတယ္လို႔ ထင္တာပါပဲ။
 |
| စၾကၤန္လမ္း |
အတြင္းဘက္ စၾကၤန္လမ္းမွာေတာ့ ထံုးျဖဴသုတ္ထားၿပီး မ်က္ႏွာက်က္က တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ အဂၤေတေတြနဲ႔ ျပန္လည္ဖာေထးထားတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၀၀ ျပည့္မွာ ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ ၿပိဳက်ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းႀကီးကို နန္းမေတာ္မယ္ႏုရဲ႕ သမီး ဆင္ျဖဴမရွင္ (မင္းတုန္းမင္းရဲ႕ မိဖုရား) က ၁၂၃၄ ခုႏွစ္မွာ ျပန္ျပင္ခဲ့တယ္လို႔ သိရေပမယ့္ ဘယ္ေလာက္ထိ ၿပိဳက်ၿပီး ဘာေတြ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားေတြေတာ့ မေတြ႕ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဂၤေတေတြနဲ႔ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ ဖာေထးထားတာေတြဟာ ဘယ္ေခတ္က လက္ရာဆိုတာ မသိခဲ့ရဘူး ဆိုပါေတာ့။
 |
| ေက်ာင္းႀကီးေပၚမွာ |
စၾကၤန္လမ္းရဲ႕ ၾကမ္းခင္းကိုေတာ့ ပ်ဥ္ခ်ပ္ရွည္ၾကီးေတြ ခင္းထားၿပီး အုတ္ေပါင္းကူး လူဝင္ေပါက္ေတြမွာေတာ့ သစ္သားတံခါးေတြကို တပ္ဆင္ထားပါတယ္။ ဒီစၾကၤန္လမ္းေတြဟာ အေဆာင္မႀကီးထဲက သံဃာေတာ္ေတြ သီတင္းသံုးရာ အခန္း ၂ ခန္းကို ပတ္ထားတဲ့ စၾကၤန္ပတ္လမ္းေတြလို႔ သိရတဲ့အတြက္ ဒီေနရာ ဒီလမ္းေတြမွာ သံဃာေတာ္ေတြ ေန႔စဥ္ ေလွ်ာက္လွမ္းခဲ့ၾကမယ္ … ဒီ အေဆာင္ ဒီအခန္းေတြမွာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ျပန္႔ပြါးဖို႔ အားထုတ္ က်င့္ၾကံ ပြါးမ်ား ပို႔ခ်ခဲ့ၾကမယ္ … ဆိုတဲ့အေတြးနဲ႔ ၾကည္ႏူးေနတုန္း …
 |
| ဘုရားခန္း |
“ေဟာဟိုက အခန္းကေတာ့ ဘုရားခန္းပါ၊ အဲဒီအခန္းမွာ မယ္ႏုက မင္းညီမင္းသားေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီး ၾကမ္းေပါက္ကေန ေအာက္ဖက္ ေျမတိုက္ထဲက ပစ္ခ်ခဲ့တာ”
ဆိုတဲ့ လမ္းညႊန္ကေလးရဲ႕ စကားသံက နားထဲစူးခနဲ ေရာက္လာတယ္။
“ဟင္ … ဟုတ္လား …. ဘုရားခန္းမွာ ဘာလို႔ လူသတ္ရတာလဲ”
“သူတို႔ မေသခင္ ဘုရားကို အာ႐ံုျပဳလို႔ရေအာင္ပါ၊ ဘုရားရွိခိုးျပီးတာနဲ႔ သတ္ပစ္လိုက္တာပဲ။ ေဟာဒီၾကမ္းေပါက္ကေန ေအာက္ကို အေလာင္းေတြကို ခ်တာေလ”
“ဒီၾကမ္းေပါက္ေလးကေန??”
 |
| ဒီၾကမ္းေပါက္ ... တဲ့ |
“အရင္တုန္းက အဲဒီၾကမ္းက အရွင္ေပါ့။ ေမာင္းတံ ခလုတ္ ရွိတယ္ေလ၊ ေမာင္းတံဆြဲလိုက္ရင္ ၾကမ္းက ပြင့္သြားၿပီး အေလာင္းက ေျမတိုက္ထဲ ေရာက္သြားေရာ”
“ဘုရား … ဘုရား”
“အဲဒီကေန ဧရာဝတီျမစ္ထဲ ဒါ႐ိုက္ ေရာက္သြားတာ” ေရွ႕ကလမ္းညႊန္တဲ့ ကေလးမေလးကလဲ တခြန္း ဝင္ေျပာတယ္။
ဟင္ … ဒါေတာ့ နည္းနည္းမ်ားသြားၿပီလို႔ စိတ္ထဲကေျပာမိတယ္။ ဒီေက်ာင္းကေန ဧရာဝတီျမစ္ေရာက္ေအာင္ အေလာင္းေတြ ဘယ္လိုသြားၾကပါလိမ့္ေနာ္။ ေၾသာ္ … ပါးစပ္ရာဇဝင္ဆိုတာ အမ်ဳိးမ်ဳိး ခ်ံဳ႕ႏိုင္ ခ်ဲ႕ႏိုင္တာပါပဲလား။
တကယ္တမ္း အေထာက္အထားအရေတာ့ ေအဒီ ၁၈၂၈ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းႀကီး ေဆာက္လုပ္ ၿပီးသြားခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းဒါယကာ ဒါယိကာမေတြ ျဖစ္တဲ့ ဘႀကီးေတာ္မင္းတရားနဲ႔ နန္းမေတာ္မယ္ႏုတို႔ဟာ ေညာင္ကန္ဆရာေတာ္ ဦးပိုထံ ေရစက္ခ်လွဴဒါန္းခဲ့တယ္။ ဆရာေတာ္ ဦးပို ပ်ံလြန္ေတာ္မူေတာ့ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ကို ဆက္လက္ လွဴဒါန္းခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ဦးပိုအေၾကာင္းေတာ့ ေသခ်ာမသိလို႔ မေျပာလိုေပမယ့္ ဗုဓ္အစ ဗုဓ္အလယ္ ဗုဓ္ အဆံုးမွာ ေနာက္ဆံုးဗုဓ္အျဖစ္ နာမည္ေက်ာ္ခဲ့တဲ့ ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္ဟာ ဘႀကီးေတာ္မင္းနဲ႔ မိဖုရားႀကီး နန္းမေတာ္မယ္ႏုတို႔ အထူးကိုးကြယ္တဲ့ ဆရာေတာ္ ျဖစ္ေပမယ့္ မင္းနဲ႔မိဖုရားကိုေတာင္ မ်က္ႏွာသာမေပး စကားမ်ားမ်ား မေျပာခဲ့ဘူးဆိုတဲ့ စာေပအေထာက္အထား မ်ားစြာရွိပါတယ္။
ဒီေက်ာင္းႀကီးကို ဆရာေတာ္ထံ ေရစက္ခ်ခ်ိန္မွာ ဆံုးမၾသဝါဒေပးဖို႔ ေလွ်ာက္တင္ေတာ့ ဆရာေတာ္က မင္းနဲ႔ မိဖုရားကို ...
“မင္းနဲ႔တူေအာင္က်င့္က ငါတို႔ ဆံုးမၾသဝါဒေပးရန္မလို၊ မင္းနဲ႔တူေအာင္ မက်င့္ပါက ငါတို႔ႏွင့္မဆိုင္ အဝီစိႏွင့္သာ ဆိုင္သည္” လို႔ တိုတိုျပတ္ျပတ္ သမိုင္းဝင္ ၾသဝါဒ စကားႀကီးကို ျမြက္ၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဖတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ နန္းမေတာ္မယ္ႏုဟာ ဆရာေတာ္ထံ ေန႔စဥ္ ဆြမ္းအုပ္ပိ႔ုၿပီး ဥပုသ္ေန႔တိုင္း ဥပုသ္ေစာင့္တာေၾကာင့္ တေန႔မွာ ဆရာေတာ့္ကို သီလေပးဖို႔ ေလွ်ာက္ထားေတာ့ “ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ဆိုၿပီး ေဆာက္တည္သြား … ” တဲ့။ အဲဒီေလာက္ ျပတ္သားၿပီး မင္းလိုမလိုက္တဲ့ ဆရာေတာ္ပါ။
ဒီလို ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးဟာ သူ႔ကို လွဴထားတဲ့ ေက်ာင္းထဲက ဘုရားခန္းမွာ လူေတြလာသတ္တာကို လက္ခံပါ့မလား … ။
***
ေက်ာင္းႀကီးေပၚက မဆင္းခင္ လူေတြသတ္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ ဘုရားခန္းမွာ မတ္ရပ္စမၸါယ္ေတာ္မူတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားကို လက္အုပ္ခ်ီရွိခိုးရင္း ဖူးေျမာ္ေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားဟာ မဟာက႐ုဏာေတာ္ ႀကီးမားစြာနဲ႔ ၿပံဳးေတာ္မူေနဆဲ … ။
***
ေမဓာဝီ
၁၁၊ ၀၁၊ ၁၅
(မွတ္ခ်က္။ ။ ၂- ပိုင္းနဲ႔ၿပီးမယ္ ထင္ေပမယ့္ အရမ္းရွည္သြားမွာစိုးလို႔ ဒီမွာတြင္ ရပ္ၿပီး ေနာက္ေန႔မွ အပိုင္း ၃-ကို ဆက္တင္ပါမယ္။)
Read More...
Summary only...
