လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ေက်ာ္က စာတေစာင္

ဒီစာေလးကို က်မ ရွာေနတာၾကာပါၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ … ဒီစာကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး က်မ ေမဓာ၀ီ ျဖစ္လာရလို႔ပါပဲ။ ဒီစာေလးကို စဖတ္ရတုန္းက ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အေဖ က အေမ့ကို ေပးတဲ့ သ၀ဏ္လႊာေလးဆိုပါေတာ့။ ရည္းစားစာလို႔ေတာ့ ေျပာလို႔မရဘူး။ အဲဒီစာေပးတဲ့အခ်ိန္မွာ အေဖနဲ႔ အေမက ကေလး ၃ ေယာက္ ရၿပီးေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ သ၀ဏ္လႊာ ေလးလို႔သာ ဆိုၾကပါစို႔။
ဒီစာေလးထဲက ေမဓာ၀ီ ရဲ႕ အဓိပၸါယ္ရွင္းလင္းခ်က္ကို ဖတ္ရကတည္းက က်မ အရမ္းသေဘာက်သြားတယ္။ က်မ စာေရးရင္ ဒီနာမည္ေပးမယ္လို႔ စဥ္းစားစိတ္ကူးမိပါတယ္။ တကယ္တမ္း စာေရးေတာ့ အဲဒီနာမည္ခ်က္ခ်င္း မေပးျဖစ္ဘူး။ ေရးျပန္ေတာ့လည္း ေရြးမခံရပါဘူး။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က်မွ ေမဓာ၀ီနာမည္ဟာ စာမ်က္ႏွာေပၚ ေရာက္လာပါတယ္။ ဒီနာမည္ကို ျမတ္ႏိုးလို႔ အင္တာနက္ထဲ မွာလည္း သံုးျဖစ္တယ္။
ဒီေန႔မွ အေမ့ေမြ႕ရာေအာက္က စာအိတ္ၾကီးထဲမွာ ဒီစာေလးကို သြားေတြ႕ပါတယ္။ ၀မ္းသာသြားတာနဲ႔ပဲ
က်မ ေမဓာ၀ီ ျဖစ္လာရျခင္းရဲ႕ အရင္းခံစာေလးကို ျပန္ကူးေရးေပးလိုက္ပါတယ္။ လံၾကဳတ္ထင္မွာစိုးလို႔ စာ တပိုင္းတစကို စကန္တင္ေပးလိုက္ရပါေၾကာင္း …။
***
4th April, 1975

* ခ်စ္ေသာ ေမဓာ၀ီ

ေမ့ကို ေမာင္က “ေမဓာ၀ီ” လို႔ ေခၚတာ ဘာေၾကာင့္လဲ?။ အေၾကာင္းရွိတာေပါ့။ “ေမဓာ၀ီ” ဆိုတာ “ပညာရွိ” ကို ေခၚတာ။ ေမဓာ၀ီရဲ႕ အဓိပၸါယ္က ပညာရွိတဲ့ ေမရဲ႕။ ပညာရွိဆိုတာ ဘာလဲ?။ ပညာရွိဆိုတာ တျခားဟုတ္ရိုးလား၊ အရာရာမွာ အမွား နဲ႔ အမွန္ ေ၀ဘန္ ခြဲျခားတတ္တဲ့ သူေပါ့ ေမရဲ႕။ ဒါေၾကာင့္ ေမာင္က ေမ့ကို ပညာရွိၾကီး ျဖစ္ေစခ်င္တာမို႔- “ပညတ္ရွိရာ ဓာတ္သက္ပါ” ဆိုတဲ့ စကားနဲ႔အညီ “ေမဓာ၀ီ” လို႔ ကင္ပြန္းတတ္လိုက္ပါသတဲ့။

အဲ … ဒီေတာ့ ေမက ပညာရွိႀကီးျဖစ္သြားၿပီ။ ေမာင္ေျပာလွာတဲ့ စကားေတြကို အမွားအမွန္ ေ၀ဘန္ပိုင္းျခား ေပေတာ့ေနား။ မွားတာကို ပယ္ရွား၊ မွန္ရာကို ပိုက္ထုပ္တတ္ဖို႔ဆိုတာ ပညာရွိၾကီးေတြရဲ႕ အလုပ္ျဖစ္တယ္ ေမရဲ႕။ ေမ့ကိုေမာင္ စကားႀကီး သံုးခြန္းေျပာျပမယ္၊ နားေထာင္ေနာ္။

* (၁) ဘုရားကို ေစတီကြယ္တတ္တယ္။
* (၂) တရားကို စာအုပ္ကြယ္တတ္တယ္။
* (၃) သံဃာကို ဘုန္းၾကီးကြယ္တတ္တယ္ … တဲ့ ေမရဲ႕။ အဲဒီ စကားႀကီး သံုးခြန္းကို အေသအခ်ာ ဆန္းစစ္ၾကည့္သင့္တယ္။ ေလးနက္တဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ထုတ္ယူသင့္တယ္။ မွန္ကန္တဲ့ အဓိပၸါယ္ကိုေဆာင္ရင္ လိုက္နာရမယ္။ နံပါတ္ (၁) ကို ေလ့လာၾကရေအာင္ ေမေရ။ (၁) က ဘာတဲ့ - “ဘုရားကို ေစတီ ကြယ္တတ္တယ္” ဆိုဘဲ။

ဘုရားဆိုတာ ဒို႔ ကိုးကြယ္ေနတဲ့ ဗုဒၶဘုရား။ ဗုဒၶဘာသာ မွန္သေရြ႕ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္တဲ့ ဘုရား။ တဆူထဲရွိတယ္။ သဗၺညဳတ ဥာဏ္ေတာ္ရွင္၊ သစၥာေလးပါးကို ကိုယ္ေတာ္တိုင္သိေတာ္မူတဲ့ ဘုရား။ ဒီေတာ့ ေရႊတိဂုဏ္ကို မွ ၾကည္ညိဳတယ္၊ ေျခာက္ထပ္ႀကီးေတာ့ သိပ္စိတ္မ၀င္စားဘူး။ ေရႊရွိတဲ့ဘုရားမွ အထင္ႀကီးတယ္၊ ထံုးျဖဴဘုရားက်ေတာ့ တန္ခိုးရွိတယ္မထင္။ ဒါဟာ - ဘုရားကို ေစတီကြယ္တာဘဲ။ တို႔မ်ား သိၾကဖို႔က ဘုရားကို ဘာေၾကာင့္ ကိုးကြယ္တယ္ ဆည္းကပ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ဘဲ။ ေစတီေတြနဲ႔ မေရာေထြးသင့္ဘူး။ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ကိုးပါးကို ေအာက္ေမ့ေနရင္ ဗုဒၶနုႆတိကမၼ႒ာန္း ဆီးဖ်န္းေနတာဘဲ။ အဲဒီေတာ့ - ဘယ္ဘုရားဘဲ သြားသြား ဘယ္ေစတီဘဲ ဖူးဖူး မိမိရဲ႕ စိတ္၊ မိမိရဲ႕ အာရံု ၊ မိမိရဲ႕ သဒၶါတရား- အဲဒါသာ အဓိက၊ အဲဒါသာ အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ - “ဘုရားကို ေစတီမကြယ္ေစနဲ႔” လို႔ ေရွးလူႀကီးမ်ားက မိန္႔ျမြက္ခဲ့ၾကပါသတဲ့။

(၂) ကေတာ့ - တရားကို စာအုပ္ကြယ္တတ္တယ္ … တဲ့။ ဒါလဲ ဒီအတိုင္းပဲေပါ့ ေမရယ္။ ျမတ္ဘုရား ေဟာၾကားခဲ့တဲ့ တရားေတာ္ေတြကိုခ်ဳပ္လိုက္ရင္ * သုတ္၊ * ၀ိနည္း၊ * အဘိဓမၼာ … ရယ္လို႔ ပိဋကတ္ သံုးပံုျဖစ္လာပါတယ္။ ပုထုဇဥ္လူသားမ်ားကို ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ေအာင္၊ အမွန္တရားကို ျမင္လာေအာင္၊ သီလရွိေအာင္၊ သမာဓိရင့္လာေအာင္၊ ပညာျပည့္လာေအာင္ ေကာင္းျမတ္ေသာ နည္းလမ္း အသြယ္သြယ္နဲ႔ ေဟာၾကားထားတာကို - သုတ္ လို႔ေခၚတယ္။
ရဟန္းသံဃာမ်ား လိုက္နာက်င့္သံုး ေရွာင္ရွားစရာေတြကို အခါအားေလ်ာ္စြာ ပညတ္ခဲ့တဲ့ တရားကိုေတာ့ - ၀ိနည္းလို႔ ေခၚတယ္။
ပညာဥာဏ္ ရင့္သန္ၿပီးသူမ်ားအတြက္ အေသးစိတ္ ေဖာ္ၾကဴး ေဟာၾကားခဲ့တဲ့ တရားကေတာ့ အဘိဓမၼာေပါ့။

ဘုရားရဲ႕ တရားေတာ္မ်ားကို ပိဋကတ္သံုးပံုရယ္လို႔ အလြယ္ေခၚႏိုင္ေပမဲ့ အင္မတန္မ်ားျပားတယ္၊ အင္မတန္က်ယ္၀န္းတယ္၊ အင္မတန္နက္ရႈိင္း ေလးနက္တယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အခ်ဳပ္သေဘာကို ကိုင္လိုက္ျပန္ေတာ့- “ဧေကာဓေမၼာ” တခုတည္းေသာ တရားသာျဖစ္တယ္။ ဘာလဲဆိုေတာ့ “နိဗၺာန္”ေပါ့။ တရား အားလံုးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းသာ ျဖစ္တယ္။

ဒီေတာ့ - ငါဟာ ပိဋကတ္သံုးပံု အာဂံုမေဆာင္ႏိုင္ေသးလို႔၊ တရားမရွိ၊ တရားမျပည့္ၿပီလို႔ မယူဆသင့္သလို၊ ပိဋကတ္သံုးပံု အာဂံုေဆာင္ႏိုင္တိုင္းလည္း တရားမရွိႏိုင္၊ မျပည့္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သိရမယ္၊ နားလည္ရမယ္။ စာအုပ္ေတြကိုသာဖတ္ၿပီး စာအုပ္ေတြေပၚမွာသာ လမ္းဆံုးေနတဲ့ သူေတြ ဒုနဲ႔ေဒး ရွိၾကတယ္။ ငါေတာ္တယ္၊ ငါတတ္တယ္ ဆိုၿပီး ၀င့္ၾကြားေနၾကတယ္။ ဒါဟာ အမွန္ေတာ့ - “တရားကို - စာအုပ္ ကြယ္ေနျခင္း” သာ ျဖစ္တယ္။

ဒို႔ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္ဟာ စာမတတ္သူ ျဖစ္ေသာ္ျငားလည္း တရားရႏိုင္တယ္။ မာန္မာနသာ မတက္ၾကြေစနဲ႔ - ဘယ္လိုပုဂၢိဳလ္မဆို တမဂ္ တဖိုလ္ကိုရႏိုင္တဲ့တရား။ အင္မတန္မွမြန္ျမတ္တယ္။ တရားစာအုပ္ၾကီး ပိုက္ၿပီး မအိပ္မေန ဖတ္ေနတိုင္း တရားမရႏိုင္ဘူး။ တရားေတာ္ရဲ႕ အခ်ဳပ္ကေတာ့ - သီလရယ္၊ သမာဓိရယ္၊ ပညာရယ္ ဒီသံုးခုဘဲ။ သီလဆိုတဲ့ အက်င့္ျမတ္ရွိရမယ္။ သမာဓိဆိုတဲ့ တည္ၾကည္တဲ့ မေနာရွိရမယ္။ ဒီအခါမွာ ပညာဥာဏ္ ျဖစ္ေပၚလာမယ္။ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္မယ္။ တရားေတာ္မ်ားရဲ႕ အနက္အဓိပၸါယ္ကို ေမ ေလ့လာၾကည့္ပါ။ ဒို႔ဗုဒၶရဲ႕ တရားေတာ္ကို က်င့္ၾကံတယ္ ဆိုရင္ဘဲ “အ ကာလိေကာ” အခ်ိန္မလင့္ အခါမလင့္ အက်ဳိးေပးတဲ့ သေဘာရွိတယ္ မဟုတ္လား။

ေနာက္ဆံုးတခုျဖစ္တဲ့ (၃) “သံဃာကို ဘုန္းႀကီးကြယ္တတ္တယ္” ဆိုတာကလဲ … ဒီသေဘာေတြပါပဲ ေမရယ္။
ဘုရားရဲ႕ သားေတာ္မ်ားျဖစ္တဲ့ သံဃာေတာ္မ်ားမွာ ရွိအပ္တဲ့ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို ေမလဲ သိသားဘဲ။ သံဃာေတာ္ေတြကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္အပ္တယ္။ ဘယ္လိုသံဃာေတာ္ကိုလဲ။ သံဃာစစ္၊ သံဃာမွန္ကိုသာ ျဖစ္တယ္။ အက်င့္သိကၡာနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ သံဃာမွန္ရင္ နာမည္ၾကီးၾကီး မၾကီးၾကီး ဆင္းရဲ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ ခ်မ္းသာ အတူတူဘဲ။ ကိုယ့္ရဲ႕ သဒၶါတရား အေပၚမွာသာ မူတည္တယ္။ ဘယ္ဘုန္းၾကီးက - တုိက္ေက်ာင္းႀကီးနဲ႔မို႔ ကိုးကြယ္ခ်င္၊ ဟိုဘုန္းၾကီးက သုႆာန္ဇရပ္ကမို႔ မဆည္းကပ္ရဲ - စတဲ့ အစြဲမ်ဳိးေတြ မရွိအပ္ဖူး။ ဒါေၾကာင့္ - သံဃာကို ဘုန္းၾကီး မကြယ္ေစနဲ႔လို႔ ေရွးလူၾကီး သူျမတ္တို႔က မိန္႔ဟ သတိေပးၾကတာေပါ့။

ကဲ -ေမဓာ၀ီ …ေမာင္ေရးျပတဲ့ သံုးခြန္းေသာ စကားၾကီးကို အေလးအနက္ထားၿပီး မျပတ္ဆင္ျခင္ေစခ်င္တယ္။ မစြဲလမ္းအပ္၊ မတြယ္တာအပ္တဲ့ အရာေလးေတြ ေမ့သႏၱာန္မွာ ရွိေနခဲ့ရင္လဲ ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ဖို႔ ၀န္ေလး မေနနဲ႔။ “ပ်က္အစဥ္၊ ျပင္ခဏ” ဆိုတဲ့ စကားအတိုင္း အရာရာတိုင္းမွာ စူးစမ္းဆင္ျခင္၊ ေ၀ဘန္ ပိုင္းျခားသင့္တယ္။ ဒါမွ ေမဓာ၀ီဆိုတဲ့ ပညာရွိဂုဏ္ပုဒ္နဲ႔ ညီေပမယ္။

အေရးအၾကီးဆံုးကေတာ့ “အပၸမာေဒန သမၸာေဒန သမၸာေဒထ” ဘဲ။ “မေမ့မေလ်ာ့”ေစဘို႔ဘဲေပါ့။ မေမ့မေလ်ာ့တဲ့သူျဖစ္ပါမွ ပညာရွိပီသမယ္။ အမွားအမွန္ကို ေ၀ဘန္ႏိုင္တယ္။

ေမဓာ၀ီတေယာက္ စိတ္ခ်မ္းသာ ကိုယ္ခ်မ္းသာႏွင့္ ျပည့္စံုပါေစလို႔ ေမာင္ ဆုမြန္ေကာင္းေတာင္းရင္း ဒီစာကို နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္မယ္။

ေမ့ရဲ႕
ေမာင္
***
စာကေတာ့ ဒီမွ် ပါပဲ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္သံုးဆယ္ေက်ာ္က ေရးတဲ့စာ ဆိုေတာ့ အေဖ အသက္ ၃၀ေလာက္ကေပါ့။ အဲဒီအရြယ္က ေရးခဲ့တဲ့စာမို႔ အမွားအယြင္း မ်ားပါရင္လည္း သည္းခံဖတ္ေပးၾကပါလို႔ ၾကိဳတင္ ေတာင္းပန္ပါတယ္။
က်မ ေမဓာ၀ီ ဆိုတဲ့ အမည္ကို ေပးရျခင္းအေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ ဒါပါပဲ။ သို႔ေပမယ့္ က်မ နာမည္သာ ပညာရွိပါ၊ လူကေတာ့ ပညာရွာေနသူ တဦးသာျဖစ္ပါေၾကာင္း … ။
***
ေမတၱာျဖင့္
ေမဓာ၀ီ
1.2.07
10:37 am