ကၽြန္မနဲ႔ ေက်းဇူးယဥ္ေက်းမႈ

***

.

“ေက်းဇူးတင္ပါတယ္” .. .. ဆိုတဲ့ စကားကို ကၽြန္မအေနနဲ႔ အလြယ္တကူ သံုးေနက် ေျပာေနက်ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ မိဘ၊ ေဆြမ်ဳိး၊ ေမာင္ႏွမေတြ ၾကားမွာေတာ့ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ဆိုၿပီး ေတာ္႐ံု တန္႐ံု သံုးေလ့ မရွိခဲ့ဘူး။

“အေမေပးတဲ့ မုန္႔ဖိုး အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ …”

“အေဖတိုက္တဲ့ လဘက္ရည္ တခြက္အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ …”

အဲဒီလို ေျပာရမွာ ဘယ္ေလာက္ သူစိမ္းဆန္လိုက္ပါသလဲ။ ဒါေၾကာင့္ သူစိမ္းတရံေတြနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာေတာ့ တကယ္ကို ေက်းဇူးတင္လို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အလုပ္သေဘာအရပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ဆိုတဲ့စကား ပံုမွန္လို သံုးျဖစ္ခဲ့ေပမဲ့ ကိုယ္နဲ႔ ခ်စ္ခင္သူခ်င္း၊ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္သူခ်င္းမွာ ေက်းဇူးစကားကို တကူးတက ေဖာ္ျပစရာ မလိုဘူးလို႔ ကၽြန္မက သတ္မွတ္ထားခဲ့တယ္။ အဲဒီလို ေျပာလိုက္ရရင္လည္း တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ မခ်စ္ခင္ရာ မရင္းႏွီးရာ ေရာက္သလိုပဲလို႔ စိတ္ထဲမွာ ခံစားရလို႔ပါ။

ေက်ာင္းေနစ အရြယ္မွာပဲ မိဘေက်းဇူး၊ ဆရာေက်းဇူး … စသျဖင့္ ေက်းဇူးဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ စတင္ရင္းႏွီး ခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ … ဒီထက္ပို ေလးေလးနက္နက္ ၾကားခဲ့ နာခဲ့ဖူးတာက ကၽြန္မ အသက္ ၁၀-ႏွစ္ အရြယ္ ေလာက္က ျဖစ္မယ္ ထင္တာပဲ။

“နဂိုမူလ ဓာတ္ခံရသျဖင့္ ဘ၀ေနာက္ေႏွာင္း ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ လမ္းေၾကာင္းတီထြင္ အၾကင္ ပညာ့ရွင္သည္ …” အစခ်ီၿပီး ေဟာၾကားတဲ့ တရားေတာ္ေလးဟာ အသက္ ၁၀-ႏွစ္ အရြယ္ မိန္းကေလး တေယာက္ရဲ႕ စိတ္ႏွလံုးထဲ ေအးခ်မ္းစြာ စီးဆင္းဝင္ေရာက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီတရားေတာ္ထဲမွာ ပါတဲ့ …

“သူတပါးတို႔ ျပဳထားအပ္ဖူး ျမတ္ေက်းဇူးကို အထူးတတ္သေရြ႕ ဆပ္ေလ့ရွိသည္ လည္းေကာင္း …” ဆိုတဲ့ စကားေလးကို ကၽြန္မစိတ္ထဲ စြဲေနေအာင္ မွတ္မိေနခဲ့ပါတယ္။ အေဖနဲ႔ အေမက တရားတပုဒ္ကို သေဘာက်ရင္ အထပ္ထပ္ ဖြင့္တတ္တာမို႔ ခုထိ မွတ္မိေနတာ ထင္ပါရဲ႕။ တရားနာမည္က “သူေတာ္ေကာင္း လကၡဏာ တရားေတာ္” တဲ့။ တရားေဟာတဲ့ ဆရာေတာ္ကေတာ့ ေတာင္ၿမိဳ႕မဟာဂႏၶာ႐ံု ေက်ာင္းတိုက္က ဆရာေတာ္ ရွင္ဇနကာဘိဝံသ ပါပဲ။

တရားေတာ္အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့

တခါတုန္းက ျခေသၤ့ႀကီးတေကာင္ဟာ အစာရွာထြက္ရင္း သားေကာင္ကို ခုန္ဖမ္းခိုက္ ရႊံ႕ႏြံေပၚက်ၿပီး ႏြံနစ္ေနပါသတဲ့။ ႏြံထဲကေန ႐ုန္းမရ ထြက္မရနဲ႔ ၾကာေတာ့  အားအင္ကုန္ခမ္း ေမာပမ္းေနတုန္း ေျမေခြး တေကာင္ေရာက္လာၿပီး ရႊံ႕ညြန္ေတြထဲက ႐ုန္းထြက္ရေအာင္ ကူညီကယ္တင္ေပးခဲ့လို႔ ျခေသၤ့ႀကီး အသက္ခ်မ္းသာရာ ရခဲ့သတဲ့။  ေက်းဇူးသိတတ္တဲ့ ျခေသၤ့ႀကီးက ေျမေခြးမိသားစုကို သူတို႔နဲ႔အတူ ေခၚထားၿပီး သူရွာလို႔ရတဲ့ အစာထဲက ခြဲေဝေကၽြးေမြးေနတာ ၾကာေတာ့ ျခေသၤ့မႀကီး အျမင္မၾကည္ ေတာ့ဘူးေပါ့။

ျခေသၤ့မႀကီး အျမင္မၾကည္လင္တာကို သိတဲ့ ေျမေခြးက တျခားေျပာင္းပါရေစလို႔ ျခေသၤ့ႀကီးကို ခြင့္ပန္သတဲ့။ ျခေသၤ့ႀကီးက အက်ဳိးအေၾကာင္း ေမးရင္းနဲ႔ ျခေသၤ့မႀကီး အျမင္မၾကည္တာ ရိပ္မိသြား ေလတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ ျခေသၤ့ႀကီးက … ျခေသၤ့မႀကီးကို …

“ရွင္မေရ … တခါတုန္းက ငါ့ကို သူက ကူညီခဲ့ဖူးပါတယ္ကြယ္” လို႔ ဆိုၿပီး ေက်းဇူးရွိခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ေျပာျပလိုက္ေတာ့မွ ျခေသၤ့မႀကီးလည္း သေဘာေပါက္သြားၿပီး ေျမေခြးမိသားစုနဲ႔ အတူ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေနထိုင္သြားၾကသတဲ့။

ဆရာေတာ္ရဲ႕ က႐ုဏာသံရယ္ တရားထဲက ျခေသၤ့နဲ႔ ေျမေခြးပံုျပင္ေလးရယ္ ကာရန္ေလးေတြနဲ႔ ေဟာၾကား သြားတဲ့ စာသားေလးေတြရယ္က တရားေတာ္ကို မေမ့ေအာင္ စြဲေဆာင္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြပါပဲ။ အဲဒီ တရား နာၿပီးေနာက္မွာ ကတညဳတ ကတေ၀ဒီ ဆိုတဲ့ ပါဠိစာလံုးကိုလည္း သိခဲ့သလို … ကိုယ့္ကို တခါကူညီဖူးရင္ ေက်းဇူးတင္ရမယ္၊ အခါအခြင့္ သင့္တဲ့အခါ ေက်းဇူးတုန္႔ျပန္ရမယ္။ ရန္သူေတာင္မွ ေက်းဇူးရွင္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေက်းဇူးရွင္ကို ေက်းမစြပ္ရဘူး … စတဲ့ အသိေလးေတြ မွတ္သား သိရွိခဲ့ရတယ္။

အရြယ္ေရာက္လို႔ ဘာသာေရး သင္တန္းေတြ တက္ေတာ့ သင္တန္းဆရာက …

“ကိုယ္ေမြးခါစ မသိတတ္ခင္ကတည္းက ကိုယ့္ကို ခ်ီပိုး ေခ်ာ့ျမႇဴေပးၾကသူေတြ၊ ငုတ္တုတ္ထိုင္ရာက မတ္တပ္ရပ္ႏိုင္ေအာင္ ‘ရပ္ႏိုင္ေပ့’ ဆိုၿပီးေတာ့ ၀ိုင္း၀န္း အားေပးခဲ့တဲ့ ေဆြမ်ဳိး သားခ်င္းေတြ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြ အားလံုးဟာ ကိုယ့္ေက်းဇူးရွင္ေတြပဲ။ သူတို႔ေပးတဲ့ အင္အားေတြနဲ႔ ကိုယ္ဟာ လူလား ေျမာက္ခဲ့ရတာ … ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္နဲ႔ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္သမွ် သူအားလံုးကို ေက်းဇူးတင္ရမယ္ … ေက်းဇူးဆပ္ရမယ္ … ေက်းဇူး မကန္းရဘူး” … လို႔ သင္ၾကားဆံုးမခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုဆိုေတာ့ ေက်းဇူးတင္ထိုက္သူ ေတြဟာ ကိုယ့္၀န္းက်င္မွာ လက္ညႇဳိးထိုး မလြဲဘဲ။ ကၽြန္မမွာ ေက်းဇူးရွင္ေတြ အမ်ားႀကီးေပါ့။ အဲဒီလို စဥ္းစားၾကည့္မိတဲ့အခါ တကယ္လည္း အားလံုးကို ကၽြန္မ ေက်းဇူးတင္မိပါတယ္။ အဲဒီလို ငယ္ငယ္ေလးထဲက မိဘ ဆရာသမားမ်ားရဲ႕ အဆံုးအမေတြနဲ႔ ႀကီးျပင္းလာခဲ့တာမို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေက်းဇူးတရားကို နားလည္ၿပီလို႔ ထင္ခဲ့မိတယ္။
***
မိဘ ေမာင္ႏွမေတြနဲ႔ ခြဲခြါ … ေမြးရပ္ေျမနဲ႔ခြဲခြါၿပီး ေရျခား ေျမျခားကို ေရာက္လာခါစမွာပဲ အလြန္ယဥ္ေက်း လွတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးသားေတြဟာ ေက်းဇူးစကားကို ေနရာတကာ (လိုတာထက္ပိုၿပီး) သံုးတတ္ၾကတာ သတိထားခဲ့မိတယ္။

အဲဒီႏိုင္ငံမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေနၾကာသူ ကၽြန္မဦးေလးက ေရာက္ေရာက္ခ်င္း စတာလင္ေပါင္ သံုးေထာင္တန္ ခ်က္လက္မွတ္ တေစာင္ ကၽြန္မကို မုန္႔ဖိုးေပးေတာ့ ကၽြန္မက ဟုတ္ကဲ့ ဟဲဟဲ ဆိုၿပီး ျပံဳးစိစိနဲ႔ ယူထားလိုက္တာကို သူက …

“Thank you လို႔ ေျပာရတယ္ ငါ့တူမရဲ႕၊ တခုခုဆိုရင္ thank you ေျပာတာ အက်င့္လုပ္ပါ” လို႔ ကၽြန္မကို သင္ေပးဖူးတယ္။ သူကိုယ္တိုင္လည္း ကၽြန္မက ေကာ္ဖီေဖ်ာ္ေပးတာမ်ဳိး ပန္းသီးေလး ခြဲေပးတာမ်ဳိး တခုခု လုပ္ေပးရင္ thank you လို႔ စိတ္ပါ လက္ပါ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ ကၽြန္မ စိတ္ထဲမွာေတာ့ တစိမ္းဆန္ လိုက္တာ ဦးေလးရယ္ … လို႔ တိတ္တခိုး ေျပာေနမိပါရဲ႕။

ဒီလိုနဲ႔ အေနၾကာ လာတာနဲ႔အမွ် သူတို႔ရဲ႕ ေက်းဇူး ယဥ္ေက်းမႈကိုလည္း ကၽြန္မ တျဖည္းျဖည္း ပိုပို သိလာခဲ့ ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနရာတကာ ေက်းဇူးစကား ေျပာၾကတဲ့ သူတို႔ရင္ထဲမွာ တကယ္ေရာ ေက်းဇူးတင္စိတ္ ရွိရဲ႕လား။ ေက်းဇူးတရားကို တကယ္ေရာ သိနားလည္ရဲ႕လား။ ကၽြန္မ စဥ္းစားေနမိပါတယ္။

ဟုတ္တယ္ေလ … ။ တျခားေနရာေတြမွာ ေက်းဇူးစကား ေျပာရတာ အေၾကာင္းမဟုတ္ေပမဲ့ ဘတ္စ္ကား စီးၿပီး ဆင္းတဲ့အခါ ယာဥ္ေမာင္းသူကို ေက်းဇူး ေျပာရတယ္။ ကိုယ္က အလကားစီးတာလည္း မဟုတ္။ တန္ရာတန္ေၾကး ေပးစီးတာပဲ ေက်းဇူးတင္စရာလိုလို႔လားလို႔ ကၽြန္မရဲ႕ ဘုက်က်စိတ္က ေတြးမိတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေစ်း၀ယ္တဲ့အခါ … ကိုယ္က ပိုက္ဆံေပးလည္း ၀ယ္ရေသး၊ သူတို႔က အေလးလည္း ခိုးခ်င္ခိုးမယ္၊ ေစ်းလည္း တင္ခ်င္တင္မယ္၊ ဒါကို ကိုယ္က ေက်းဇူးစကား ေျပာရေသးတယ္။ ဘယ္လိုၾကီးလဲ မသိဘူး … ဆိုၿပီး ေက်းဇူးစကားသာ ေျပာသာေျပာရတယ္ စိတ္ထဲ သိပ္မပါလွပါဘူး။ သူတို႔အားလံုးဟာ တကယ္ပဲ ကိုယ့္ကို ေစတနာ ထားၾကလို႔လား၊ ကိုယ့္အတြက္ ေက်းဇူးတင္ထိုက္သူေတြလား … ေတာင္ေတာင္ အီအီ ေတြးလို႔ေပါ့။
***
ဒါေပမဲ့ …
အျဖစ္အပ်က္ ႏွစ္ခုနဲ႔ ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရခ်ိန္မွာေတာ့ ကၽြန္မရဲ႕ ဘုဂလန္႔အေတြးေတြ ေ၀းလြင့္သြားခဲ့ရပါတယ္။
***
အျဖစ္အပ်က္ - ၁
ေနရာ - ဘတ္စ္ကားေပၚ

“ဘူတာ႐ံုနားကို သြားခ်င္လို႔ပါ၊ ဘယ္ေလာက္ေပးရမလဲ”

“ေက်းဇူးျပဳၿပီး ၁ ေပါင္နဲ႔ ၁၀ ပဲနိ ေပးပါ”

ၿပံဳးခ်ဳိတဲ့ မ်က္ႏွာထားနဲ႔ တေလးတစားေျပာတဲ့ ယာဥ္ေမာင္းႀကီးကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာရင္းနဲ႔

“ဘူတာ႐ံုနားေရာက္ရင္ ဆင္းဖို႔ ကၽြန္မကို သတိေပးပါေနာ္” လို႔ တဆက္တည္း ေျပာလိုက္ရတယ္။
…. …. …. …. ….
“ေဟး မိန္းကေလး … ဘူတာ႐ံုနားေရာက္ၿပီေနာ္ … ဒီမွတ္တိုင္မွာဆင္းၿပီး ဟိုဘက္လမ္းကူး သြားရင္ ဘူတာ႐ံုကို အနီးဆံုးပဲ … သတိထား ဆင္းဦး”

ယာဥ္ေမာင္းႀကီးက လွမ္းေျပာလို႔ ကမန္းကတန္းဆင္းရင္း ေက်းဇူးတင္စကားကို လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ေျပာခဲ့လိုက္ပါတယ္။
***
အျဖစ္အပ်က္ - ၂
ေနရာ - ေလဟာျပင္ေစ်း

“ဘာယူခ်င္လဲ ခ်စ္ညီမေလး”

ေစ်း၀ယ္ေတြ ႐ႈပ္ယွက္ခတ္ေအာင္ မ်ားျပားေနတဲ့ၾကားမွာ လက္မလည္ေအာင္ ေရာင္းေနရတဲ့ ေစ်းသည္မမက သူ႔ယုန္သြားကေလး ေပၚေအာင္ ၿပံဳးရင္း လွမ္းေမးတယ္။

“မိႈ ၁ ေပါင္၊ ၾကက္သြန္ျမိတ္ ၁ စည္း၊ ခရမ္းခ်ဥ္သီး ၁ ဗူး ေပးပါ”
“ရမယ္ … ခဏေလး ေစာင့္ေနာ္”

သူ႔ရဲ႕ လက္ေတြ သြက္လက္စြာ လႈပ္ရွားေနရင္း ပါးစပ္ကလည္း မနားပါဘူး …

“မေတြ႕တာၾကာၿပီ၊ ေနေကာင္းလား၊ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ရတာ အဆင္ေျပလား” … စသျဖင့္ ပ်ဴပ်ဴငွာငွာ ေလာက၀တ္ စကားေတြ ဆိုရင္း ၀ယ္ထားတဲ့ ပစၥည္းေတြ ထည့္ထားတဲ့ အိတ္ကေလး လွမ္းေပးၿပီး

“၁ ေပါင္နဲ႔ ၇၅ ပဲနိ ပါ .. အခ်စ္ေလးေရ”

၂ ေပါင္ ထုတ္ေပးေတာ့ ၁၅ ပဲနိ ျပန္အမ္းရင္းနဲ႔ thank you sweet heart လို႔ ေျပာတဲ့သူ႔ကို ေက်းဇူးတင္ စကား ျပန္လည္ ေျပာရင္း ဆိုင္ေရွ႕က ခြါေတာ့ ဂ႐ုစိုက္သြားေနာ္ … ဆိုတဲ့ သူ႔စကား ကၽြန္မ ေနာက္နားက ကပ္ပါ လာခဲ့တယ္။
***
တကယ္ေတာ့ … ဘာမွ မဟုတ္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကေလး ႏွစ္ခုပါ။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္မ ေသခ်ာ စဥ္းစားေနမိ တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ႏူးညံ့တဲ့ ဆက္ဆံမႈနဲ႔ ခ်ဳိသာတဲ့ စကားေတြဟာ စိတ္ထဲက ပါသည္ ျဖစ္ေစ မပါသည္ျဖစ္ေစ တဒဂၤေတာ့ ၾကားရသူစိတ္ႏွလံုးကို ခ်မ္းေျမ့ေစတဲ့အျပင္ လူကို လူလို တေလးတစား ဆက္ဆံတတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈကလည္း ခ်ီးက်ဴး အတုယူစရာ ေကာင္းလွတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အဲဒီ အျဖစ္ ကေလး ႏွစ္ခုမွာ သူတို႔ကို ေက်းဇူးတင္တဲ့ စကား ကၽြန္မ ရင္ထဲက လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ေျပာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

တနည္းစဥ္းစားမယ္ ဆိုရင္လည္း ဘတ္စ္ကားစီး ခရီးသည္ေတြ အားလံုးရဲ႕ ဘ၀နဲ႔ အသက္ဟာ ဘတ္စ္ကား စီးေနတဲ့ ခဏတာ အခ်ိန္ အေတာအတြင္း ယာဥ္ေမာင္းသူေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာ ရွိေနတာ မဟုတ္လား။ သူတို႔ ဂ႐ုစိုက္ ေမာင္းႏွင္လို႔ ကိုယ္ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းေ၀းရတဲ့အတြက္ သူတို႔ကို ေက်းဇူးတင္သင့္တာပဲ။

ေနာက္ၿပီး ေစ်းေရာင္းသူေတြ ဆိုလည္း သူတို႔ ေရာင္းေပးလို႔သာ ကိုယ္က ၀ယ္စားလို႔ ရတာ၊ ၀ယ္တဲ့ ပစၥည္းေလးကို ထုတ္ပိုးၿပီး ကိုယ့္လက္ထဲ ထည့္ေပး၊ ပိုက္ဆံကို မွန္မွန္ကန္ကန္နဲ႔ ျပန္အမ္းေပးတဲ့ အျပင္ ခ်ဳိခ်ဳိသာသာ တေလးတစား ဆက္ဆံတာေတြဟာလည္း ေက်းဇူးတင္စရာပါပဲ။

ေျပာရရင္ေတာ့ ငယ္ငယ္တုန္းက ဆရာေျပာသလို … ကိုယ့္ဘ၀ လမ္းတေလွ်ာက္မွာ ဒီလူေတြဟာ သြယ္၀ိုက္ေသာ နည္းအားျဖင့္ ၀ိုင္း၀န္း ေဖးမကူညီ ေနသူေတြလို႔ မွတ္ယူၿပီး ေက်းဇူးတင္ထိုက္သူေတြလို႔ ယူဆလိုက္တဲ့အခါ အရင္လို ေက်းဇူးစကား ေျပာရာမွာ ေအာင့္သက္သက္ မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ကိုယ္က ဒီလို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္လို႔ ျပန္ေျပာလိုက္ျခင္းဟာ သူတို႔ကို အသိအမွတ္ျပဳရာ ေလးစားရာေရာက္တဲ့အတြက္ တဖန္ျပန္ၿပီး ေက်းဇူးဆပ္ရာလည္း က်တယ္လို႔ ကိုယ့္ဘာသာ ဆြဲေတြးရင္း … ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ … ဘယ္ေနရာမွာမဆို ၿပံဳးၿပံဳးေလးနဲ႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆိုတဲ့ စကားကို စိတ္ပါလက္ပါ ေျပာၿပီး သူတို႔ရဲ႕ ေက်းဇူးယဥ္ေက်းမႈထဲ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ စီးေမ်ာသြားမိပါေတာ့တယ္။

***

ေမဓာဝီ

(၁၀၊ ၁၊ ၂၀၁၈ ျမန္မာတိုင္းမ္ေန႔စဥ္ သတင္းစာ)