မ်က္စိရွိလ်က္ .. မျမင္ၾကသူမ်ား

“၀င္းဦးကို ဘယ္လိုေပါင္းလဲ …၀ တေခ်ာင္းငင္ … ျပီးေတာ့ဘာလဲဟင္”
အဲဒီေမးခြန္းၾကားေတာ့ ရယ္လိုက္မိၿပီး …
“၀ တေခ်ာင္းငင္ တသတ္ - ၀င္းဦး” လို႔ က်မရဲ႕ စ တတ္တဲ့ စိတ္ေၾကာင့္ ရုတ္တရက္ အဲဒီလို ခပ္ေနာက္ေနာက္ ေျပာလိုက္မိတယ္။
ေနာက္မွ ..ေမးတဲ့ ေကာင္မေလးကို သနားသြားျပီး စာလံုးေပါင္း အမွန္ကို ေပါင္းျပလိုက္ပါတယ္။
သူက က်မတို႔ အိမ္မွာ ေတာက္တိုမယ္ရ လုပ္တဲ့ ေကာင္မေလးပါ။ အသက္က ၂၀ေက်ာ္ေလာက္ ရွိေပမဲ့လို႔ စာတလံုးမွ မတတ္ပါဘူး။
က်မတို႔အိမ္ေရာက္မွ ကၾကီး-ခေခြး၊ တစ္ႏွစ္သံုးေလး ၾကံဳတဲ့သူက သင္ေပးၾကလို႔ နဲနဲပါးပါး ေရးတတ္ ဖတ္တတ္ ရွိလာတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း သူက အားေနသူမဟုတ္တဲ့အတြက္ သင္ရတာ ေရွ႕သိပ္မတိုးပါဘူး။ သူ႔အားသာခ်က္တခုကေတာ့ မွတ္မိလြယ္ျပီး တတ္ခ်င္စိတ္လည္း သိပ္ျပင္းျပတာပါပဲ။

သူဟာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕စြန္က ရပ္ကြက္တခုမွာ ေမြးဖြား ၾကီးျပင္းလာသူတဦးပါ။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေနလူတေယာက္ အခုလို စာမတတ္ဖူးဆိုတာ ၾကားရသိရေတာ့ စစခ်င္း က်မအံ့ၾသမိတယ္။ ဒီကိစၥမ်ဳိးေတြရွိလား …. လို႔ တရုတ္ကားထဲက ေပါင္ခ်ိန္ႀကီးေျပာသလို ေတြးမိပါရဲ႕။ သူ႔လို စာမသင္ႏိုင္တဲ့ သူေတြဆိုတာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ဧရိယာထဲမွာတြင္ တပံုတပင္ႀကီးဆိုတာ ေနာက္ေတာ့မွ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း သိသိလာခဲ့ရပါတယ္။
အရင္ကေတာ့ ေတာမွာသာ စာမတတ္သူေတြရွိတယ္ထင္ခဲ့မိတယ္၊ ဦးသုခရိုက္တဲ့ ဘယ္သူျပိဳင္လို႔ လွပါေတာ့ႏိုင္ ဇာတ္ကား တီဗီမွာလာလို႔ၾကည့္ရတဲ့အခါ အဲဒီလို ေက်းလက္ေတာရြာေတြသြားျပီး အ-သံုးလံုး သင္ေပးခ်င္ စိတ္ တဖြားဖြားျဖစ္မိတယ္။ တကယ္တမ္း ကိုယ့္လက္တကမ္းမွာ ဒီလိုလူေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ သူတို႔ ဘာလို႔ စာမသင္ႏိုင္ၾကလဲ။ စာမတတ္ၾကလဲ … ။
***
အဓိက ကေတာ့ စာသင္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ လံုေလာက္တဲ့ ေငြေၾကးမရွိလို႔ပါပဲ။
***
“ပညာေရႊအိုး လူမခိုး” ဆိုတဲ့ စကားပံုေနာက္မွာ …
“ေရႊအိုးရွိွမွ ပညာရ” ဆိုျပီး ေနာက္ေျပာင္ ထည့္ေျပာၾကတာဟာ တကယ္ပဲ မွန္ေနပါတယ္။
ပညာကို ေငြနဲ႔ ဆက္ျပီး ၀ယ္ယူေနရတဲ့ခုလိုေခတ္ႀကီးမွာ စာမတတ္သူမ်ားျပားလာတာဟာ ဆန္းေတာ့လည္း မဆန္းပါဘူး။ လဖက္ရည္ဆိုင္က စားပြဲထိုးေလးေတြ၊ ကားဂိတ္ေတြ မီးပြိဳင့္ေတြမွာ ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းယာ၊ ဂ်ာနယ္၊ စပယ္ပန္း တခုခု ေရာင္းေနတဲ့ ကေလးေတြ ခုနေကာင္မေလးလို အိမ္ေတြမွာေတာက္တိုမယ္ရ ဗာဟီရလုပ္ေပးရတဲ့ သူေလးေတြ …. သူတို႔ေလးေတြအတြက္ ေက်ာင္းေနခြင့္ ပညာသင္ၾကားခြင့္ဆိုတာ ဘယ္မွာလဲ။
၀မ္းေရးနဲ႔ ပညာေရးကို ခ်ိန္ထိုးရတဲ့အခါမွာ လတ္တေလာ ျပႆနာျဖစ္တဲ့ ၀မ္းေရးကိုသာ အဓိက ဦးစားေပးၾကရတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ပဲ က်မတို႔ တိုင္းျပည္ႀကီးမွာ စာမတတ္သူေတြ မ်ားသည္ထက္ မ်ားမ်ား လာေတာ့တာပါပဲ။

ႏိုင္ငံတခုမွာ ပညာတတ္သူရွားပါးတာဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ အရည္အေသြးက်ဆင္းလာတာပဲ မဟုတ္လား။ အရည္အခ်င္းရွိသူေတြ နည္းပါးေနတဲ့ ႏိုင္ငံဟာ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ ဘယ္လို တည္ေဆာက္ၾကပါမလဲ၊ ဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ဘယ္လို ျဖည့္ဆည္းၾကမလဲ၊ အားနည္းခ်က္ေတြကို ဘယ္လို ျပဳျပင္ယူမလဲ၊ ဘယ္သူေတြမွာ တာ၀န္ရွိသလဲ … က်မ မေတြးတတ္ေတာ့ပါဘူး။

ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရး နိမ့္က်လာမႈ၊ စာမသင္ႏိုင္တဲ့ ကေလးေတြမ်ားျပားလာမႈကို ဒီတိုင္းၾကည့္မေနႏိုင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ၾကီးတခ်ဳိ႕က တစိတ္တပိုင္း တာ၀န္ယူေျဖရွင္းေပးၾကပါတယ္။ “ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရး” ဆိုျပီး အစိုးရအတန္းေက်ာင္းမေနႏိုင္တဲ့ ကေလးေတြကို ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြက အခမဲ့ ပညာသင္ၾကားေပးပါတယ္။
ဒီလိုသင္ၾကားတဲ့ေနရာလည္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြအတြက္ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ စာအုပ္စာတမ္း စာေရးကိရိယာ လွဴဒါန္းမဲ့သူ ရွိေစဦးေတာ့ ကေလးေတြ စာသင္ခန္းထဲေရာက္ေအာင္ လုပ္ဖို႔က သိပ္မလြယ္လွပါဘူး။
စာသင္မဲ့ အခ်ိန္မွာ ေစ်းေရာင္းရင္ ပိုက္ဆံဘယ္ေလာက္ရမယ္ … ဆိုတာမ်ဳိးေလာက္သာ နားလည္ထားၾကတဲ့ လူမ်ားစုကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းဖို႔ ဆိုတာကလည္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးရဲ႕ အေျပာအေဟာနဲ႔ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မႈေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ ဒီလိုေျပာရင္း ေဟာရင္းနဲ႔ပဲ လမ္းေပၚက ကေလးတေယာက္တေလပဲျဖစ္ျဖစ္ စာသင္ခန္းထဲ ေရာက္သြားရင္ အက်ဳိးရွိတာပါပဲ။
***
ျမန္မာေတြရဲ႕ ပညာေရးအစဟာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကလို႔ ဆိုရင္ရပါတယ္။ က်မတို႔မမီလိုက္ေသာ ဟိုးအရင္ေခတ္က မိဘေတြဟာ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့ ကေလးေတြကို ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းပို႔ၿပီး ပညာသင္ေစၾကတာပဲ မဟုတ္လား။ သင္ပုန္းႀကီး၊ အတြင္းေအာင္ျခင္း၊ အျပင္ေအာင္ျခင္း၊ မဂၤလသုတ္၊ နမကၠာရ၊ ေလာကနီတိ .. စသျဖင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းရဲ႕ သင္ရိုးအတိုင္း သင္ၾကရတယ္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းထြက္ ကေလးေတြဟာ ျမန္မာစာအျပင္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ဘာသာေရးအေျခခံပါ သူတို႔ေခါင္းထဲ စိမ့္၀င္သြားၾကတယ္။

အခုေခတ္ရဲ႕ စမ္းသပ္ဆဲ ေခတ္မီပညာေရးစနစ္ လက္ေအာက္က ကေလးေတြကေတာ့ ဟုိမေရာက္ ဒီမေရာက္ ေအာက္ကလိအာ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ ဘာသာေရးအေျခခံလည္း မသိ နားမလည္၊ အဂၤလိပ္စာဆိုေတာ့လည္း ဟုတ္တိပတ္တိ မတတ္၊ သင္ရတ့ဲစာေတြကလည္း အားလံုးသိတဲ့အတိုင္းပါပဲ၊ က်မတို႔သည္လည္း ဒီစနစ္လက္ေအာက္ကေန ၾကီးျပင္းလာၾကရတာမို႔ ဘြဲ႕သာရသြားေရာ ကိုယ္အထူးျပဳယူခဲ့တဲ့ ဘာသာရပ္ကို ဘာတခုမွ အသံုးမခ်ႏိုင္ဘဲ မတတ္တတတ္သာ ေက်နပ္ခဲ့ရသူပါ။

က်မတို႔ေခတ္နဲ႔ ခုလက္ရွိအေျခအေန ကြာဟခ်က္ကေတာ့ …
ေတာ္ရံုတန္ရံု တတ္ႏိုင္တဲ့သူေတြက အစိုးရစာသင္ေက်ာင္းေတြေနၾက၊ ဒီထက္ပိုတတ္ႏိုင္တဲ့သူေတြက ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ စာသင္ေက်ာင္းေတြဆီသြားၾက၊ ဒီထက္ဒီ တတ္ႏိုင္တဲ့သူေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံရပ္ျခားပို႔ၿပီး ပညာသင္ေစလႊတ္ၾက …
လံုး၀မတတ္ႏိုင္တဲ့ သူေတြကေတာ့ …. ခုနေကာင္မေလးလိုမ်ဳိးေတြေပါ့။
***
သိပ္မၾကာေသးခင္ရက္ပိုင္းက တကၠသိုလ္ ဆရာေဟာင္းတေယာက္နဲ႔ လဖက္ရည္ဆိုင္ထိုင္ရင္း ေထြရာေလးပါး ေျပာရာက ပညာေရးအေၾကာင္းေရာက္သြားပါတယ္။ ဆရာက ေက်ာင္းက အနားယူခဲ့တာ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ရွိပါျပီ။ ၁၉၉၆ ေနာက္ပိုင္းကတည္းကဆိုပါေတာ့။ သူ အနားမယူခင္ကာလက ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ပညာေရးဘက္မွာ အားေပးမႈေတြလုပ္ေနေတာ့ သူက ေကာင္းတဲ့အၾကံဥာဏ္ေလးေတြ အစည္းအေ၀းတခုမွာ ထေျပာမယ္လို႔ဆိုၿပီး လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ဆရာတေယာက္ကို ေျပာျပသတဲ့။ အဲဒီဆရာက
‘ဟာ .. ဆရာရယ္ .. မလုပ္ပါနဲ႔ … သူ႔ဟာသူ ေခ်ာက္ထဲသြားတဲ့ လမ္းကိုသြားေနတာ သြားပါေစ၊ သူ႔ဟာသူဆိုရင္ သံုးေလးႏွစ္ေလာက္ ျမဲမဲ့ဟာ ဆရာလုပ္မွေနာက္ ႏွစ္သံုးေလးဆယ္ ျမဲေနရင္ ဒုကၡ’
ဆိုျပီး ျပာျပာသလဲ တားတယ္တဲ့။

ပညာရွင္ေတြအခုလိုေျပာေတာ့ က်မျဖင့္ ၀မ္းနည္းရမွာလား ၀မ္းသာရမွာလား ရုတ္တရက္ ေ၀ခြဲမရျဖစ္ရပါတယ္။
အဲဒီစကားေျပာခဲ့တာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ပဲ ထားပါေတာ့။ အခုဆို.. ဆယ္ႏွစ္တိုင္ခဲ့ၿပီ။ ျမဲေနတုန္းပါပဲ။
ဆရာတို႔ ခုလို လစ္လ်ဴရႈလိုက္ၾကတဲ့အတြက္ တကယ္တမ္း ဒုကၡေရာက္တာကေတာ့ …ေက်ာင္းသားေတြပါ။
***
စာမတတ္တဲ့သူကို အကန္းနဲ႔တူတယ္လို႔ေျပာၾကတယ္။
မ်က္စိရွိပါလ်က္နဲ႔ မဖတ္တတ္တဲ့အတြက္ မျမင္ဘူးေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ အကန္းလို႔ တင္စားၿပီးေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီစကားၾကားေတာ့ … အဆင္းတခုကို ျမင္ဖို႔အတြက္ အေၾကာင္းေလးပါး နဲ႔ ျပည့္စံုဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔ မွတ္သားခဲ့ဖူးတာေလး သြားသတိရတယ္။
၁။ ေကာင္းမြန္တဲ့ မ်က္စိ (စကၡဳပသာဒ)
၂။ အဆင္း
၃။ လံုေလာက္တဲ့ အလင္းေရာင္
၄။ အာရံုျပဳမႈ (ႏွလံုးသြင္းမႈ)
ဒါေတြနဲ႔ ျပည့္စံုမွ အဆင္းတခုကို မ်က္စိက ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
မ်က္စိလည္းရွိ အလင္းေရာင္လည္း ရွိေပမဲ့ အာရံုမျပဳရင္လည္း မျမင္ပါဘူး။

ဒီလိုပါပဲ … စာသင္သားတေယာက္အတြက္လည္း ပညာရပ္တခုကို တတ္ေျမာက္ဖို႔ အေၾကာင္းေလးပါးျပည့္စံုမွ ျဖစ္မယ္လို႔ က်မေတြးမိတယ္။
၁။ စာသင္လိုစိတ္ရွိမႈ
၂။ စာသင္ႏိုင္ေအာင္ လိုအပ္တဲ့ ေထာက္ပံ့မႈ
၃။ မွန္ကန္တဲ့ပညာရပ္
၄။ မွန္ကန္စြာ သင္ၾကားေပးႏိုင္တဲ့ဆရာ
ဒါေတြနဲ႔ ညီညြတ္ျပည့္စံုမွ ဒီစာသင္သားဟာ ပညာရပ္တခုကို တတ္ေျမာက္လိမ့္မယ္ လို႔ က်မ ယူဆပါတယ္။
စာသင္လိုစိတ္လည္းရွိ၊ လိုအပ္တဲ့ေထာက္ပံ့မႈလည္း ရွိေပမဲ့ ကိုယ္သင္ၾကားတဲ့ ပညာရပ္ဟာ မွန္ကန္တဲ့ပညာရပ္မဟုတ္ဘဲ ၀ါဒတခုရဲ႕ မႈိင္းသြင္းျခင္း ခံရတဲ့ ပညာမ်ဳိးေတြျဖစ္ခဲ့ရင္ … ဒါမွမဟုတ္ လူအမ်ား ထိခိုက္နစ္နာေအာင္ ေဆာင္ရြက္မဲ့ ပညာမ်ဳိးျဖစ္ေနရင္ …. ဒါ့ျပင္ ကိုယ့္ရဲ႕ဆရာဟာ အမွန္နဲ႔အမွားကို ကြဲျပားေအာင္ သင္ၾကားေပးႏိုင္တဲ့သူ မဟုတ္ခဲ့ရင္ ….
ဒီလို စာသင္သားေတြဟာလည္း စာသင္ပါလ်က္ တတ္ကြၽမ္းသူလို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။
ဒီလိုလူေတြဟာ ဘြဲ႕ေတြ အျမီးေတြ တသီၾကီးရွိေနေပမဲ့ အလကားပါပဲ။
မ်က္စိရွိလ်က္နဲ႔ မျမင္တဲ့ သူနဲ႔ ဘာကြာအံုးမွာလဲ …။
***